Wonen in België, werken in Nederland: verzekering voor Anw, WIA of WAO

Auteur: Nick Tax, voorlichter Bureau voor Belgisch Zaken, Sociale Verzekeringsbank Breda In deze rubriek legt de redactie een vraag voor aan het Bureau voor Belgische of Duitse Zaken van de Sociale Verzekeringsbank. Het betreft vragen over internationale sociale zekerheid. Naast een concreet antwoord geven de Bureaus u advies over hoe te handelen. De vraag die in deze editie behandeld wordt: "Wonen in Belgi&euml;, werken in Nederland: hoe is de verzekering voor de Volksverzekeringen bij Anw, WIA of WAO uit Nederland geregeld?" Als je in Belgi&euml; woont en in Nederland werkt, ben je op grond van Europese regels sociaal verzekerd in Nederland. Je bouwt daar AOW-rechten op, je hebt een ziektekostenverzekering in Nederland en je bent daar verzekerd voor een uitkering als je ziek of arbeidsongeschikt wordt. Sociale Verzekeringen zijn in Nederland verdeeld in werknemersverzekeringen en volksverzekeringen. Als je een van bovengenoemde uitkeringen ontvangt of gaat ontvangen, gebeurt er iets met de verzekering voor de volksverzekeringen. De volgende verzekeringen worden aangemerkt als volksverzekering: De Algemene Ouderdomswet (AOW) De Algemene nabestaandenwet (Anw) De Algemene Kinderbijslagwet (AKW) De Wet langdurige Zorg (WLZ). Volksverzekeringen zijn van toepassing op personen, die In Nederland wonen; of Niet in Nederland wonen, maar uitsluitend in Nederland werken. Het gaat dus om ingezetenenverzekeringen: wetten die alleen gelden voor mensen die in Nederland wonen, of als ze daar niet wonen, werken als loontrekkende of zelfstandige. Er zijn regels die bepalen wie er voor die volksverzekeringen verzekerd zijn. Sommige van die regels staan in de betrokken wet. Maar, er zijn bijzondere, aanvullende regels, omdat niet iedereen voldoet aan de algemene regels in die wetten. Die aanvullende regels staan dan weer in Koninklijke Besluiten. Die noemen we hier uitbreiding, maar ook beperking van de kring van ingezetenen. In een dergelijke uitbreiding stonden ook degenen die niet in Nederland wonen, maar een Nederlandse sociale verzekeringsuitkering ontvangen. Een uitbreiding van de kring der verzekerden stond in art 8 van het Koninklijk Besluit 164. In dat KB werd dus de regel opgenomen dat, als je niet in Nederland woonde maar een sociale verzekeringsuitkering die minimaal 35% van het minimumloon bedroeg, je verzekerd bleef voor de Nederlandse volksverzekeringen. Echter, bij de invoering van KB164 in 1989 is door het Kabinet al overwogen om in het buitenland wonende uitkeringsgerechtigden niet meer toe te laten tot de kring der verzekerden voor de volksverzekeringen. Dit stuitte toen nog op weerstand van de Tweede Kamer, waarop het voorstel strandde. Gedachte achter die verandering was de volksverzekeringen alleen nog open te stellen voor ingezetenen. Op 1 januari 1999 werd het Koninklijk Besluit 746 ingevoerd. Aanvankelijk werden uitkeringsgerechtigden met een WAO-uitkering nog als verzekerd aangemerkt op grond van art 26 van dat besluit. Met ingang van 1 januari 2000 is dat artikel komen te vervallen. Door het vervallen van die bepaling kwam een einde aan die verzekeringsplicht. Vanaf die datum konden deze personen zich gedurende het gehele jaar 2000 bij de SVB aanmelden voor de vrijwillige verzekering AOW/ANW. Deze groep van postactieven kon zich nog onder de oude voorwaarden vrijwillig verzekeren. Dat betekent met andere woorden dat zij &ndash; onder of boven de leeftijdsgrens van 50 jaar &ndash; niet geconfronteerd worden met een beperking in de duur van de vrijwillige verzekering. Voor zogenaamde nieuwe gevallen, dus degenen die na 1 januari 2001 postactief werden en in het buitenland een langlopende uitkering als hiervoor bedoeld zullen gaan ontvangen, vindt uiteraard toetsing plaats op basis van de regels zoals die vanaf die datum zijn gaan luiden. En dat betekent dat voor wat betreft de termijn gedurende welke men zich vrijwillig kan verzekeren uitkeringsgerechtigde postactieven jonger dan 50 jaar gebonden zijn aan ten hoogste tien jaar vrijwillige verzekering en postactieven die 50 jaar of ouder zijn in beginsel zich gedurende onbeperkte tijd vrijwillig kunnen verzekeren. De uitkeringsgerechtigden zijn door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en het Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK) aangeschreven over deze wijziging, en hebben daarbij gewezen op de mogelijkheid van vrijwillige verzekering. Wat veranderde nu precies? Iemand die in Belgi&euml; of Duitsland woont met een WAO, WIA of Nabestaandenpensioen uit Nederland bouwt dus vanaf 1 januari 2000 niet meer verplicht AOW-rechten op. Die verzekering had kunnen worden voortgezet, als binnen een jaar een beroep werd gedaan op de vrijwillige verzekering voor de AOW. Deze regeling wordt uitgevoerd door de Sociale Verzekeringsbank in Amstelveen. Voorbeeld opbouw Algemene Ouderdomswet (AOW): Een WAO&rsquo;er is in 1996 naar Belgi&euml; vertrokken. Omdat zijn WAO-uitkering hoog genoeg was (meer dan 35% van het minimumloon) bleef hij verzekerd voor volksverzekeringen. Deze verplichte verzekering is per 1 januari 2000 gestopt. Tot die datum heeft hij nog AOW-rechten opgebouwd &agrave; 2% per jaar. Na 1-1-2000 bouwt hij geen rechten meer op, tenzij hij een vrijwillige verzekering had afgesloten. De inmiddels opgebouwde rechten blijven bewaard tot hij de Nederlandse pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Deze rechten kunnen worden opgevraagd via de Belgische pensioendienst (FDP). Voorbeeld Algemene nabestaandenwet (Anw): Een WAO&rsquo;er is in 1996 naar Belgi&euml; vertrokken. Omdat zijn WAO-uitkering hoog genoeg was (meer dan 35% van het minimumloon) bleef hij verzekerd voor volksverzekeringen. Als hij in 1999 zou zijn overleden, was hij op het moment van overlijden verzekerd voor de volksverzekeringen en zou zijn partner mogelijk recht hebben op een Anw-uitkering. Dit is ook het geval als hij na 1-1-2000 zou overlijden en hij zich heeft aangemeld voor de vrijwillige verzekering. Bij overlijden na 1 januari 2000 zonder aanmelding voor de vrijwillige verzekering, heeft zijn nabestaande partner g&eacute;&eacute;n recht op een Anw-uitkering. Overigens moet de nabestaande wel aan de voorwaarden voldoen: Kind jonger dan 18 jaar in het huishouden hebben of 45% of meer Arbeidsongeschikt zijn. Als er in 2000 geen vrijwillige verzekering voor de AOW en/of de Anw is afgesloten, is de AOW-opbouw gestopt op 1-1-2000. Omdat de vrijwillige verzekering binnen een jaar na einde van de verplichte verzekering moet worden afgesloten, is dat thans niet meer mogelijk dan na een jaar verplichte verzekering. Je moet dus een jaar in Nederland hebben gewoond of gewerkt, dan kan je weer een vrijwillige verzekering afsluiten voor maximaal 10 jaar. Wat kost een vrijwillige verzekering in Nederland? De regering bepaalt elk jaar de premiepercentages. De AOW-premie is in 2019 17,9% van uw inkomen, de Anw-premie 0,1% van uw inkomen. Er is een minimumpremie en een maximumpremie: als u weinig of geen inkomsten ontvangt, betaalt u de minimumpremie. Dit is 10% van het bedrag van de maximumpremie. Er is een maximum inkomen waarover u premie betaalt. Over het inkomen dat boven dit maximum inkomen uitkomt, betaalt u geen premie. U betaalt dan de vaste maximumpremie die voor dat jaar geldt. De premies voor 2019 bedragen voor de AOW minimaal &euro; 527,- en maximaal &euro; 5.278,-. Voor de Anw gelden &euro; 2,- en &euro; 29,-. Vrijwillige verzekering Belgisch rustpensioen? Met een Nederlandse WIA-uitkering kan je in Belgi&euml; ook een vrijwillige pensioenregeling (ouderdomspensioen) voor werknemers afsluiten. U kunt deze regeling aanvragen bij de Dienst Regularisatie van de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) in Belgi&euml;. Je doet de aanvraag binnen drie jaar na de datum waarop is besloten dat je een WIA-uitkering krijgt. Je moet dan aantonen dat je als grenswerknemer hebt gewerkt. Een grenswerknemer is een werknemer die gewoonlijk tewerkgesteld werd in de hoedanigheid van arbeider, bediende of mijnwerker in een aan Belgi&euml; grenzend land, op voorwaarde dat hij zijn hoofdverblijfplaats in Belgi&euml; heeft behouden en er in principe iedere dag is teruggekeerd. Een belangrijke groep die hierbij betrokken was/is zijn de voormalige Belgische grensarbeiders met een WAO- of WIA-uitkering. Betrokkenen zijn niet langer verplicht verzekerd, waardoor de risico&rsquo;s van ouderdom en overlijden niet langer meer zijn gedekt. Betrokkenen bouwen dus geen ouderdoms- of overlevingspensioen meer op. De persoon die wenst te regulariseren moet het bewijs leveren van: een tewerkstelling als grenswerknemer bewijs dat hij niet onderworpen is aan een vreemde pensioenregeling het genieten van een invaliditeitsuitkering in toepassing van de wetgeving van het land van tewerkstelling De te betalen regularisatiebijdrage is gelijk aan de gezamenlijke werkgevers- en werknemersbijdrage inzake pensioenen voor de te regulariseren periode. Deze bijdrage is sinds 1 oktober 1983 gelijk aan 16,36%. De regularisatiebijdrage wordt berekend op het maandelijks gewaarborgd gemiddeld minimum maandloon. Het gewaarborgd gemiddeld minimum maandloon bedraagt momenteel &euro; 1.604,06. (Dit bedrag wordt met 2% verhoogd bij indexering). De maandelijkse bijdrage voor de gewezen grensarbeider die wenst te regulariseren bedraagt dus: &euro; 1.604,06 x 16,36% = &euro; 262,42. Voor een heel jaar dus &euro; 3.149,09. Er zijn dus twee mogelijkheden om te voorzien in je wettelijke pensioenaanspraken. Je kan in Nederland bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) binnen een jaar een vrijwillige verzekering afsluiten, of dat juist doen binnen drie jaar bij de Federale Pensioendienst (FDP) in Belgi&euml;. In die laatste mogelijkheid schuilt nog het voordeel dat, als je een Belgisch pensioen hebt opgebouwd en je in Belgi&euml; blijft wonen, je daar na je pensionering verzekerd blijft voor ziektekosten. Mocht je in Belgi&euml; willen gaan wonen, laat je altijd goed voorlichten. Dat kan bij een Grensinfopunt, maar ook op www.grensinfo.nl, of bij Bureau Belgische Zaken.

Menu

Wonen in België, werken in Nederland: verzekering voor Anw, WIA of WAO

Nieuws