Minijob voor inwoners van Nederland: meestal geen goed idee!

Auteur: Irene Vehring, Grenzg&auml;ngerberatung bij Grenzinfopunkt Aachen-Eurode (vehring@grenzinfopunkt.eu) Op 24 januari jl. heeft de Nederlandse Hoge Raad het arrest gewezen betreffende de vraag of in Nederland woonachtige personen die in Duitsland als "geringf&uuml;gig Besch&auml;ftigte" (in de Duitse spreektaal ook wel aangeduid als "minijobbers&ldquo;) werkzaam zijn geweest, voor de desbetreffende periode aanspraak kunnen maken op sociale zekerheidsregelingen in Nederland, zoals AOW of kinderbijslag. Dit arrest volgde op basis van twee eerdere arresten die het Hof van Justitie van de Europese Unie in de jaren 2015 en 2019 wees. In het onderhavige artikel wordt de historie van deze arresten uiteengezet en wordt ingegaan op de gevolgen van deze rechtspraak voor geringf&uuml;gig Besch&auml;ftigte met een Nederlandse woonplaats. De geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung in Duitsland Het Duitse recht kent drie vormen van "geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung" oftewel "minijob": De tewerkstelling van ten hoogste drie maanden of 70 werkdagen. Bij deze vorm mag het maandelijks betaalde salaris bij uitzondering &euro; 450 per maand overstijgen, mits de werkzaamheid door de werknemer niet in de hoedanigheid als professioneel geschoolde vakman wordt uitgeoefend; De geringf&uuml;gig entlohnte Besch&auml;ftigung, waarbij het salaris gemiddeld &euro; 450 per maand niet mag overschrijden (v&oacute;&oacute;r 1 januari 2013 was dit &euro; 400); Een bijzondere groep van geringf&uuml;gig Besch&auml;ftigte onder 2 betreft personen die als schoonmaakhulp in priv&eacute;-huishoudens werken. De geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung heeft voor werkgevers het voordeel dat er maandelijks slechts lage forfaitaire bedragen voor de sociale verzekering naar slechts &eacute;&eacute;n instantie, namelijk de Minijobzentrale in Duitsland, afgevoerd hoeven te worden. Werknemers profiteren ervan dat zij v&oacute;&oacute;r 1 januari 2013 helemaal geen sociale premies hoefden te betalen en sinds 1 januari 2013 slechts een bijdrage aan de Deutsche Rentenversicherung (hierna: DRV) voor de opbouw van een (wel laag) Duits wettelijk pensioen moeten afdragen van hun brutoloon. Echter, met de premieplicht voor de opbouw van een Duits wettelijk pensioen werd in 2013 ook de mogelijkheid ingevoerd om hiervan bij de werkgever vrijstelling aan te vragen. Van deze mogelijkheid wordt veelal gebruik gemaakt. De niet-betaling van sociale premies heeft voor werknemers met een geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung tot gevolg dat zij ten minste op grond van deze baan onvoldoende sociaal verzekerd zijn. Zo leidt een geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung als zodanig in Duitsland niet tot een verplichte zorgverzekering op grond van &sect; 5 van het Duitse Soziale Gesetzbuch V (afgekort SGB V). Ook verwerven geringf&uuml;gig Besch&auml;ftigte geen aanspraak op een Duitse werkloosheidsuitkering (Arbeitslosengeld I). V&oacute;&oacute;r 2013 bouwden minijobbers helemaal geen Duits pensioen op, maar ook na invoering van de premieplicht voor de DRV biedt de opbouw van een pensioen op grond van slechts een geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung geen bescherming tegen armoede vanaf de pensioengerechtigde leeftijd. Wel genieten minijobbers dezelfde rechten onder het Duitse arbeidsrecht als andere werknemers, zoals de inachtneming van wettelijk geldende ontslagtermijnen of ontslagbescherming, kraamgeld (Mutterschaftsgeld) of de verzekering tegen arbeidsongevallen en ongevallen naar het werk en van het werk naar huis. Bovendien hebben minijobbers aanspraak op zes weken doorbetaling van hun loon, mochten zij of hun kinderen ziek worden. Onder het Duitse sociale zekerheidsstelsel is de niet-betaling of de reductie van sociale premies niet altijd nadelig voor betrokkenen. Veel minijobbers zijn op grond van de uitoefening van een wel verzekeringsplichtige baan sowieso al volledig sociaal verzekerd en profiteren dan van het extra bruto inkomen. Andere betrokkenen zijn als gezinsleden van een verplicht zorgverzekerde persoon gratis meeverzekerd bij een wettelijke zorgverzekeraar (gesetzliche Krankenkasse). Ook gepensioneerden zijn doorgaans, afhankelijk van hun beroepsverleden, op de een of andere manier in Duitsland zorgverzekerd en hebben door een geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung de mogelijkheid om op een eenvoudige manier hun inkomsten te verhogen zonder rekening te moeten houden met betaling van bijkomende sociale premies en belastingen die het bijverdienen minder aantrekkelijk zouden maken. Een persoon die werkt als geringf&uuml;gig Besch&auml;ftigter is dus op basis van deze werkzaamheid slechts beperkt sociaal verzekerd. Of dit een nadeel is, hangt onder het Duitse sociale zekerheidsstelsel ervan af of hij op grond van andere factoren in aanmerking komt voor de wettelijke zorgverzekering, respectievelijk of de geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung de enige bron van inkomsten is. De toepasselijkheid van Europese verordening ter co&ouml;rdinatie van de socialezekerheidsstelsels op geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigungen Voor de vraag naar de toepasselijkheid van de v&oacute;&oacute;r het jaar 2010 geldende verordening (EEG) 1408/71(1) was volgens artikel 1 onder a) van belang vast te stellen of de werkzaamheden in loondienst, verricht door een geringf&uuml;gig Besch&auml;ftigter, in elk geval ten minste door &eacute;&eacute;n tak van de sociale zekerheid in de werklidstaat werden afgedekt. Aan deze voorwaarde werd in geval van geringf&uuml;gig Besch&auml;ftigten voldaan op grond van de wettelijke ongevallenverzekering die in Duitsland voor vrijwel alle werknemers in loondienst moet worden afgesloten. Overeenkomstig het oude artikel 13 van verordening nr. 1408/71 vielen betrokken minijobbers bijgevolg onder de Duitse sociale zekerheidswetgeving als ze slechts in die staat werkten. Dit beginsel veranderde ook niet nadat de huidige verordening (EG) nr. 883/2004(2) in werking trad. Echter, artikel 1 onder a) stelt de toepasselijkheid van deze verordening sinds mei 2010 afhankelijk van de vraag of de werkzaamheden in loondienst als zodanig worden beschouwd overeenkomstig de socialezekerheidswetgeving van de betrokken lidstaat. Volgens Duitse socialezekerheidswetgeving vallen werkzaamheden in het kader van geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung onder werkzaamheden in loondienst(3) zodat minijobbers op grond van artikel 11 van verordening nr. 883/2004 onder de Duitse socialezekerheidswetgeving blijven vallen. De zaken Franzen, Giesen en Van den Berg voor de nationale gerechten Aangezien de zaken Franzen, Giesen en Van den Berg zich voordeden v&oacute;&oacute;r de inwerkingtreding van verordening 883/2004 in het jaar 2010, werden zij beoordeeld aan de hand van artikelen 45 en 48 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (hierna: VWEU) en artikel 13 van de verordening (EEG) 1408/71. Zoals boven reeds vermeld, is de opvolger van artikel 13 het huidige artikel 11 van verordening (EG) 883/2004. Beide artikelen behelzen het beginsel dat een Unieburger slechts in &eacute;&eacute;n lidstaat sociaal verzekerd kan &ndash; maar tevens ook m&oacute;et &ndash; zijn. In geval van grensarbeiders die in een ander land dan hun woonland werkzaamheden in loondienst verrichten, is de sociale zekerheidswetgeving van die werklidstaat op hen van toepassing (voor zover er maar in &eacute;&eacute;n lidstaat wordt gewerkt). Doel van deze absoluut geformuleerde bepaling is te voorkomen dat grensarbeiders op grond van hun werk over de grens te maken krijgen met &oacute;f betaling van sociale premies in twee landen &oacute;f een gebrek aan bescherming op het gebied van de sociale zekerheid. Dit laatste aspect speelde een cruciale rol bij de beoordeling van de casussen die onderaan zullen worden geschetst. De exclusieve werking van de aanwijzing van de sociale zekerheidswetgeving in geval van minijobbers heeft immers tot gevolg dat deze uitgesloten worden van het Nederlandse sociale zekerheidsstelsel maar tevens geen volledige bescherming verkrijgen onder het Duitse sociale zekerheidsstelsel. In het geval van geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung zorgen de absoluut geformuleerde bepalingen van de boven vermelde verordeningen bijgevolg juist voor een nadeel voor diegene die over de grens gaat werken. Het ligt voor de hand dat dit de vraag doet rijzen of dit gevolg verenigbaar is met het primaire recht van vrij verkeer van werknemers, zoals vervat in de artikelen 45 en 48 van het VWEU. Immers, deze artikelen zijn bedoeld om te borgen dat een migrerende werknemer bij de uitoefening van zijn recht op werken in een andere lidstaat niet wordt gediscrimineerd respectievelijk zo weinig mogelijk benadeeld dient te worden. In de zaak Franzen ging het om de vraag of een persoon die als minijobber in Duitsland werkt, voor de desbetreffende periode aanspraak kan maken op Nederlandse kinderbijslag. Mevrouw Franzen woonde met haar in 1995 geboren dochter, die zij alleen opvoedde, in Nederland. In januari 2001 begon mevrouw Franzen in Duitsland als kapster te werken. Ze werkte er twintig uur per week en was ingevolge het lage maandelijks verdiende inkomen in Duitsland slechts verzekerd tegen arbeidsongevallen. Van overige aanspraken ingevolge de Duitse sociale zekerheid, zoals de Duitse kinderbijslag en het Duitse wettelijke pensioen, was zij uitgesloten. Toen mevrouw Franzen de Sociale Verzekeringsbank (hierna: SVB) mededeelde dat zij in Duitsland werkte, stopte deze de betaling van de Nederlandse kinderbijslag, aangezien mevrouw Franzen op grond van het toen geldende artikel 6a van de Algemene Kinderbijslagwet (hierna: AKW) geen aanspraak zou hebben op Nederlandse kinderbijslag. De SVB stelde aan mevrouw Franzen wel voor om de Deutsche Verbindungsstelle Krankenversicherung &ndash; Ausland (afgekort: DVKA) te verzoeken haar op basis van het toen geldende artikel 17 van Verordening (EEG) 1408/71 (thans is dit artikel 16 van de Verordening (EG) 883/2004) uitsluitend aan de Nederlandse socialezekerheidswetgeving te onderwerpen. Helaas reageerde mevrouw Franzen volgens de SVB niet op dit voorstel zodat deze kans het probleem op te lossen onbenut bleef. In plaats daarvan vroeg mevrouw Franzen in januari 2006 wederom kinderbijslag aan in Nederland. De SVB keurde deze aanvraag goed en begon de kinderbijslag weer uit te keren. Echter, nadat mevrouw Franzen had aangevraagd om met terugwerkende kracht ook voor de periode in de jaren 2002 tot 2006 kinderbijslag te ontvangen, kwam de SVB op dit besluit terug en stelde vast dat mevrouw Franzen ook sinds 2006 geen recht had op Nederlandse kinderbijslag. Mevrouw Franzen kwam hiertegen op zodat haar zaak uiteindelijk terecht kwam bij de Centrale Raad van Beroep. In de casus van de heer Giesen had de SVB de partnertoeslag op zijn AOW-pensioen gekort omdat zijn vrouw in de jaren 1970 en 1988 tot en met 1993 in Duitsland werkte en volgens de SVB in deze perioden dientengevolge niet in Nederland sociaal verzekerd was. Ook zij verdiende daarbij te weinig om in Duitsland volledig sociaal verzekerd te zijn en bouwde in deze periode dan ook geen aanspraak op een Duits pensioen op. In de derde zaak Van den Berg ging het om korting van het AOW-pensioen als zodanig. Van den Berg had in het jaar 1972 een maand lang en daarna van begin van het jaar 1990 tot en met eind van het jaar 1994 in Duitsland gewerkt. Van juridisch belang was hierbij dat hij telkens slechts korte perioden in Duitsland werkte. Ook in zijn geval waren de inkomsten dusdanig laag dat hij in Duitsland slechts beperkt sociaal verzekerd was. Hij bouwde derhalve voor de in Duitsland gewerkte tijdvakken geen aanspraak op een Duits pensioen op. Van den Berg vroeg in 2008 zijn AOW-pensioen aan. De SVB stelde in het kader van de beoordeling van deze aanvraag vast dat hij zeven jaar lang niet in Nederland sociaal verzekerd zou zijn geweest en zijn AOW-pensioen op grond daarvan met in totaal 17 % gekort moest worden. Nadat Van den Berg hiertegen bezwaar indiende, reduceerde de SVB deze korting op 10 %. De zaken Franzen, Giesen en Van den Berg voor het Hof van Justitie van de Europese Unie Het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ EU) moest zich twee keer buigen over de boven geschetste casussen. Het eerste arrest wees het HvJ EU in 2015(4), nadat de Centrale Raad van Beroep in het jaar 2013 een verzoek om een prejudici&euml;le beslissing had ingediend.(5) De CRvB wilde van het HvJ EU weten of de werkzaamheden in loondienst in de omvang, zoals door Franzen, de echtgenote van Giesen en Van den Berg verricht, tot gevolg hadden dat deze onder de sociale zekerheidswetgeving van Duitsland vielen. Het HvJ EU beantwoordde deze vraag bevestigend en verwees in dit kader naar zijn arrest Kits van Heijningen(6), waarin het HvJ EU reeds had aangegeven dat er geen urendrempel bestaat voor de vraag of iemand onder de sociale zekerheidswetgeving van de werklidstaat valt.(7) Daarnaast wilde de Centrale Raad van Beroep weten of betrokkenen alleen op werkdagen in Duitsland sociaal verzekerd waren of ook op de overige dagen. Het HvJ EU verwees wederom naar zijn arrest Kits van Heijningen en stelde vast dat ook personen die deeltijds in de werklidstaat werken, voor de gehele periode vallen onder de sociale zekerheidswetgeving van de lidstaat, dus ook voor die dagen, op welke zij geen werkzaamheden uitoefenen.(8) In zijn tweede vraag wilde de Centrale Raad van Beroep weten of artikel 13 van de oude verordening (EEG) 1408/71 zich ertegen verzet dat een in Duitsland werkende minijobber die in Nederland woont, aanspraak blijft maken op een Nederlands AOW-pensioen of de Nederlandse kinderbijslag voor de desbetreffende periode. Het HvJ EU beantwoordde deze vraag ontkennend. Met betrekking tot de kinderbijslag verwees het in dit kader naar zijn arresten Bosmann(9), Hudzinski en Wawrzyniak(10) waarin het HvJ EU had erkend dat een volgens de verordening (EEG) nr. 1408/71 niet bevoegde lidstaat in ieder geval gezinsbijslagen aan een migrerende werknemer mag toekennen voor zover er geen sprake is van cumulatie van deze gezinsbijslagen en de migrerende werknemer er alleen al op grond van zijn woonplaats in de woonlidstaat recht op heeft. Met betrekking tot de toekenning van een AOW-pensioen en de partnertoeslag veronderstelde het HvJ EU dat Giesen en Van den Berg op grond van de Nederlandse bepalingen aanspraak maakten op een AOW-pensioen respectievelijk de partnertoeslag, aangezien zij in Nederland woonden en dit de enige voorwaarde voor verwerving van aanspraak hierop zou zijn. Het concludeerde derhalve dat toepassing van Nederlands recht in de onderhavige gevallen niet leidde tot cumulatie van gelijksoortige pensioenrechten onder Duits recht en het in het arrest Bosmann gewezen beginsel analoog toegepast kon worden. Ten slotte verzocht de Centrale Raad van Beroep om beantwoording van de vraag of een nationale bepaling die personen van de AOW of de AKW uitsluit als deze onder de sociale zekerheidswetgeving van een andere lidstaat vallen, verenigbaar is met de artikelen 45 en 48 van het VWEU. In het kader daarvan wilde de Centrale Raad van Beroep ook weten of voor het antwoord op deze vraag uitmaakte dat betrokkenen de mogelijkheid hadden om zich in hun woonstaat ten minste met betrekking tot de AOW vrijwillig te verzekeren. Het HvJ EU weigerde echter op de derde vraag in te gaan, aangezien de Centrale Raad van Beroep had aangegeven de nationale uitsluitingsclausules buiten toepassing te laten, mocht het HvJ EU de tweede vraag ontkennend beantwoorden. Op grond van het arrest van het HvJ EU oordeelde de Centrale Raad van Beroep dat in zowel de zaak Franzen als ook in de zaken Giesen en Van den Berg mocht worden afgeweken van het in artikel 13 van verordening (EEG) 1408/71 verwoorde beginsel dat de sociale zekerheidswetgeving van slechts &eacute;&eacute;n lidstaat toegepast mag worden. Hij verklaarde de beroepen tegen de besluiten van de SVB gegrond en gaf ook geen gehoor aan het verzoek van de SVB om opnieuw vragen aan het HvJ EU ter verheldering van zijn in arrest C-382/13 gedane uitspraken voor te leggen. De SVB was het niet eens met deze uitspraak en stelde bijgevolg beroep in cassatie in bij de Hoge Raad der Nederlanden. Net als de SVB kwam de Hoge Raad tot de conclusie dat het arrest van HvJ EU onvoldoende duidelijkheid bood om te beslissen of het recht van de Europese Unie ertoe verplichtte (en niet alleen toestond) de Nederlandse uitsluitingsbepalingen in de AOW en de AKW buiten toepassing te laten.(11) Deze vraag legde de Hoge Raad bijgevolg weer aan het HvJ EU voor. In dat kader wilde hij ook van het HvJ EU weten of het van belang was dat in Nederland geen premieplicht bestaat voor de volksverzekeringen als betrokkenen op grond van verordening (EEG) nr. 1408/71 uitsluitend onder het socialezekerheidsstelsel van de werklidstaat vallen. Daarnaast kwam de Hoge Raad terug op de vraag die ook de Centrale Raad van Beroep als derde vraag reeds had gesteld maar die het HvJ EU niet had beantwoord: is in dit kader ook relevant dat de echtgenote van Giesen en de heer Van den Berg de mogelijkheid hadden om een vrijwillige verzekering op grond van de AOW af te sluiten? Met betrekking tot de zaak van mevrouw Franzen vroeg de Hoge Raad aan het HvJ EU of het van belang was dat de SVB haar had voorgesteld om in afwijking van artikel 13 van verordening (EEG) nr. 1408/71 een overeenkomst te sluiten zodat zij onder Nederlands sociaalzekerheidsrecht zou blijven vallen. De Hoge Raad stelde ook nog een derde vraag met betrekking tot de zaak Giesen. Daarin wilde hij samengevat weten of een nationale bepaling van een niet-bevoegde woonlidstaat die een verzekeringsplicht voor een ouderdomspensioen en een daarmee gepaard gaande premieplicht met zich brengt verenigbaar is met artikel 13 van verordening (EEG) nr. 1408/71. In de gevoegde zaken C-95/18 en C-96/18(12) deed het HvJ EU veel moeite om dit keer duidelijke antwoorden te geven. Het stelde dat het beginsel dat de socialezekerheidswetgeving van slechts &eacute;&eacute;n lidstaat van toepassing is, blijft gelden. Het HvJ EU overwoog echter dat dit beginsel een niet-bevoegde lidstaat niet verbiedt om onder bepaalde voorwaarden aan de migrerende werknemer ouderdomspensioenen of kinderbijslag toe te kennen.(13) Desondanks vingen zowel Franzen als ook Giesen en Van den Berg bot. Het HvJ EU stelde namelijk vast dat artikel 45 VWEU een migrerende werknemer niet het recht geeft om zich in zijn woonlidstaat te beroepen op dezelfde sociale verzekeringen als die waarvoor hij in aanmerking zou komen als hij in die lidstaat zou werken. Dit geldt, zo overwoog het HvJ EU, zelfs in gevallen waarin betrokkenen in de werklidstaat niet over een vergelijkbare sociale verzekering beschikken(14) en dus ook geen cumulatie van socialezekerheidsrechten zou dreigen. Het HvJ EU herinnerde in dit kader eraan dat overeenkomstig artikel 48 VWEU op Europees niveau slechts wordt voorzien in co&ouml;rdinatie en juist niet in harmonisatie van de socialezekerheidsstelsels. Om verschillende redenen zou het ter discussie stellen van dit beginsel tot problemen kunnen leiden.(15) Het HvJ EU komt in zijn antwoorden op de eerste vraag van de Hoge Raad dan ook tot een duidelijke conclusie: artikelen 45 en 48 verplichten de woonlidstaat niet ertoe om uitkeringen aan migrerende werknemers toe te kennen als deze voor vergelijkbare uitkeringen in de bevoegde werklidstaat niet in aanmerking komen.(16) De uitsluitingsbepalingen die Nederland in de AKW en de AOW had opgenomen zijn volgens het HvJ EU bijgevolg verenigbaar met Europees recht. Op de vraag van de Hoge Raad of het voor beantwoording van de eerste vraag uitmaakte dat mevrouw Franzen niet inging op het aanbod van de SVB een overeenkomst volgens artikel 17 van verordening (EEG) nr. 1408/71 af te sluiten, boog het HvJ echter slechts marginaal. Hij stelde dienaangaande louter algemeen vast dat dit in gevallen als de onderhavige wel zinvol zou zijn.(17) In zijn antwoord op de derde vraag stelde het HvJ EU voorop dat &ndash; zoals ook door hem reeds eerder vermeld &ndash; de niet-bevoegde woonlidstaat door EU-recht niet wordt belet om een ouderdomspensioen toe te kennen als dit volgens nationaal recht mogelijk is. Echter, een verplichting tot verzekering en een daarmee gepaard gaande betaling van een premie mag aan de migrerende werknemer niet worden opgelegd.(18) De Nederlandse regering had ter terechtzitting beweerd dat de AOW-uitkering afhankelijk zou zijn van premiebetaling, terwijl het door de Hoge Raad ingediende verzoek om een prejudici&euml;le beslissing suggereerde dat AOW-opbouw alleen afhankelijk was van de woonplaats in Nederland. Het HvJ EU liet het dan ook aan de Hoge Raad over te beslissen of er in casu sprake zou zijn geweest van premieplicht of niet. In zijn arrest van 24 januari 2020(19) kwam de Hoge Raad op grond van de uitspraak van het HvJ EU tot de conclusie dat Giesen noch Van den Berg voor de in Duitsland gewerkte tijdvakken aanspraak konden maken op AOW-pension respectievelijk partnertoeslag. Aan de hand van het antwoord van het HvJ EU op de derde vraag oordeelde de Hoge Raad dat de echtgenote van de heer Giesen bovendien ook v&oacute;&oacute;r 1989 onderworpen was aan de Duitse socialezekerheidswetgeving. Op basis van de formulering van het toen geldende artikel 2, eerste lid, onder a) van het BUB 1979 had zij in die periode wel in Nederland AOW-verzekerd kunnen zijn. De Hoge Raad oordeelde dat dit echter ook een premieplicht tot gevolg had gehad &ndash; en dat was volgens het HvJ EU juist in strijd met artikel 13 van verordening (EEG) nr. 1408/71. Om die redenen had de SVB volgens de Hoge Raad terecht beroep in cassatie ingesteld. Tot dezelfde conclusie kwam de Hoge Raad ook in de zaak Franzen die apart werd behandeld.(20) Gevolgen rechtspraak voor minijobbers met een Nederlandse woonplaats Reeds met het tweede arrest van het HvJ EU maar uiterlijk met het arrest van de Hoge Raad is duidelijk geworden: ook het EU-recht biedt personen die een geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung in Duitsland uitoefenen geen uitkomst ten aanzien van het dilemma dat zij onder het Duitse socialezekerheidsstelsel slechts onvoldoende zijn beschermd. Ten eerste zal men in die tijd geen aanspraak op een AOW-pensioen opbouwen. Uitkomst biedt hier slechts een vrijwillige verzekering voor de AOW die echter gepaard gaat met betaling van premies hiervoor. Het valt aan te bevelen om reeds v&oacute;&oacute;r het begin van een minijob bij de SVB na te gaan of vrijwillige verzekering in het individuele geval mogelijk en verstandig is. Ten tweede stellen geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigungen met betrekking tot de zorgverzekering grensoverschrijdend bijna altijd een probleem voor. Zoals reeds eerder vermeld, heeft de uitoefening van een minijob niet de opname bij een wettelijke zorgverzekeraar tot gevolg. In Duitsland heeft men dan twee keuzes. De eerste is een vrijwillige aansluiting bij een wettelijke zorgverzekeraar die echter vrij duur is (het maandelijkse minimumbedrag is afhankelijk van de zorgverzekeraar en van het inkomen op grond waarvan de premie wordt berekend, maar bedraagt tussen ca. 160,00 en 190,00 Euro). Alternatief is aansluiting bij een Private Krankenversicherung mogelijk. Deze zijn vaak goedkoper maar deze verzekeraars geven geen S1 (of E106) af en kunnen in geval van bestaande ziekten ook vrij duur uitpakken of verzekering helemaal weigeren. In bijna alle gevallen leidt het feit, dat geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigungen niet de automatische opname in de Duitse wettelijke zorgverzekering tot gevolg hebben, tot problemen. Zelfs echtparen die allebei in Duitsland werken, kunnen (dit is de huidige stand van zaken) niet genieten van de Duitse gezinsverzekering als &eacute;&eacute;n van de twee partners als minijobber werkt, aangezien de Duitse wettelijke zorgverzekeraars voor minijobber geen S1 afgeven en CZ deze personen niet als gezinsleden kan opnemen in de Verdragspolis. Dit zou immers in strijd zijn met het bepaalde in artikel 11, derde lid en onder a) van verordening (EG) nr. 883/2004 (toepassing van de Duitse socialezekerheidswetgeving op grond van werken in deze lidstaat). Gepensioneerden die een AOW-pensioen ontvangen en die een geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung in Duitsland aannemen, beseffen vaak niet dat zij op grond van deze werkzaamheden in loondienst overgaan naar het Duitse sociale zekerheidsstelsel. Ook zij krijgen dan te maken met het probleem dat zij in Duitsland een zorgverzekering zouden moeten afsluiten. Inmiddels is de rechtspositie van minijobbers met betrekking tot gezinsbijslagen wel verbeterd. Zij worden niet per definitie uitgesloten van de Duitse kinderbijslag. Personen die acht uur of meer per week werken, kunnen nu ook in Duitsland kinderbijslag of een aanvulling daarop(21) krijgen. Op het eerste gezicht lijkt dit aantrekkelijk, aangezien de Duitse kinderbijslag duidelijk hoger uitvalt dan de Nederlandse. Let echter wel: een aanvulling op grond van kindgebonden budget zal vanuit Nederland niet worden betaald, aangezien de Duitse kinderbijslag als zodanig hoger uitvalt dan de Nederlandse en de SVB derhalve de Duitse kinderbijslag niet zal aanvullen. Wie echter geen Nederlandse kinderbijslag ontvangt, heeft volgens de Sociale Verzekeringsbank geen aanspraak op kindgebonden budget. Dit wordt immers alleen uitbetaald als er aanspraak bestaat op de Nederlandse kinderbijslag. In sommige gevallen kan een geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung hierdoor nog steeds leiden tot derving van inkomsten. In dat geval zal er onder omstandigheden nog geprobeerd kunnen worden om Kinderzuschlag in Duitsland aan te vragen. De door de Hoge Raad en het HvJ EU vermelde optie dat een betrokken minijobber overeenkomstig het huidige artikel 16 van verordening (EG) nr. 883/2004 zou kunnen verzoeken om verzekering onder Nederlands recht zal in de praktijk nauwelijks werkbaar zijn. Ten eerste zou dit voor een Duitse werkgever betekenen dat hij voor die betrokken werknemer sociale premies zou moeten afdragen naar Nederlands recht. Gezien het feit dat werkgevers voor een geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung juist kiezen omdat zij weinig moeite willen doen om een werknemer in dienst te nemen, lijkt het niet voor de hand liggend dat een werkgever hieraan mee zou willen werken. Daarnaast is de SVB buitengewoon huiverig om artikel 16 toe te passen en zal dit alleen in uitzonderlijke gevallen toestaan. Zeker op basis van de rechtspraak van het HvJ EU en de Hoge Raad moet dus geconcludeerd worden dat een geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung over de grens niet zomaar aangenomen zou moeten worden. Personen die deze stap zetten zijn zich vaak niet bewust van de consequenties die dit meebrengt voor hun status met betrekking tot de sociale zekerheid. Ook Duitse werkgevers weten vaak niet welke nadelige gevolgen de minijob voor hun werknemers kan hebben. Het is daarom belangrijk betrokkenen &ndash; voor zover zij op tijd om advies vragen - erop te attenderen dat aanvaarding van een minijob over de grens tot &ndash; soms aanzienlijke &ndash; financi&euml;le nadelen kan leiden. Noten 1 Verordening (EEG) nr. 1408/71 van de Raad van 14 juni 1971 betreffende de toepassing van de sociale zekerheidsregelingen op loontrekkende en hun gezinnen, die zich binnen de Gemeenschap verplaatsen. 2 Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de co&ouml;rdinatie van socialezekerheidsstelsels. 3 "Geringf&uuml;gige Besch&auml;ftigung&ldquo; is niet uitgezonderd in &sect; 7 SGB IV en voldoet aan de aldaar opgesomde criteria voor "Besch&auml;ftigung&ldquo; in het algemeen, dus werkzaamheden in loondienst. 4 Zaak C-382/13 van 23 april 2015, ECLI:EU:2015:261 5 Zaaknummers 08/5412 AKW-P, 08/6650 AOW-P, 09/6430 AOW-P, ECLI:NL:CRVB:2013:783 6 C-2/89, EU:C:1990:183 7 Rechtsoverwegingen 44 tot en met 46 van het arrest C-382/13 8 Rechtsoverwegingen 48 en 49 van het arrest C-382/13 9 C-352/06 van 20 mei 2008, EU:C:2008:290 10 C-611/10 en C-612/10 van 12 juni 2012, EU:C:2012:339 11 De Nederlandse hardheidsclausule, vervat in in artikel 25 BUB 1989, kon volgens de Hoge Raad in ieder geval niet leiden tot afwijking van de in artikelen 6a AKW en AOW verwoorde uitsluitingsbepalingen, aangezien het bij het BUB om lagere regelgeving gaat die een bepaling op wetniveau niet terzijde kan schuiven. De Centrale Raad van Beroep had dientengevolge onjuist geconcludeerd dat de hardheidsclausule van het BUB door de SVB had kunnen worden toegepast op artikelen 6a AKW en AOW, aldus de Hoge Raad. 12 Zaken C-95/18 en C-96/18 van 19 september 2020, ECLI:EU:C:2019:767 13 Rechtsoverweging 53 van de eerder vermelde zaken. 14 Rechtsoverwegingen 56 en 57 van de eerder vermelde zaken. 15 Rechtsoverwegingen 60 tot en met 63 van de eerder vermelde zaken. 16 Rechtsoverweging 64 van de eerder vermelde zaken. 17 Rechtsoverweging 65 van de eerder vermelde zaken. 18 Rechtsoverwegingen 71 en 77 van de eerder vermelde zaken. 19 Zaaknummer 16/03746 bis, ECLI:NL:HR:2020:17 20 Zaaknummer 17/03748, ECLI:NL:HR:2020:19 21 Duitsland vult de Nederlandse kinderbijslag aan als de ouders van een kind in Nederland wonen en &eacute;&eacute;n ouder in Duitsland werkt terwijl de andere ouder in Nederland werkt of een ww-uitkering ontvangt.

Menu

Minijob voor inwoners van Nederland: meestal geen goed idee!

Nieuws