Fiscale behandeling van de ontslagvergoeding bij grensoverschrijdend werken

Auteur: mr. T.L. Pham, werkzaam bij Ernst & Young Belastingadviseurs LLP De aangekondigde versoepeling van het ontslagrecht versterkt de tendens dat werknemers gemakkelijker ontslagen kunnen worden. We zullen naar verwachting vaker horen over de verschillende soorten ontslagvergoedingen. Ook een reorganisatie is een veel voorkomende reden dat een werknemer wordt ontslagen en vervolgens een ontslagvergoeding meekrijgt. Als een werknemer bij het ontslag een ontslagvergoeding ontvangt, is het verstandig om deze onder de fiscale loep te nemen. In dit artikel zal ik nader ingaan op de fiscale consequenties van ontslagvergoedingen in grensoverschrijdende situaties. Grensoverschrijdend werken en toewijzing van belastingheffing over ontslagvergoedingen op grond van het OESO-commentaar Bijzonder is de ontslagvergoeding bij grensoverschrijdend werken. Als een Nederlandse multinational werknemers uitzendt naar het buitenland voor een bepaalde tijd, dan kan dit mogelijk fiscale consequenties hebben voor de belastingheffing over ontslagvergoedingen in de verschillende landen waar deze werknemer heeft gewerkt. Waar dient belasting te worden betaald over de ontvangen ontslagvergoeding en hoe wordt dit eigenlijk bepaald? Het antwoord op deze vraag wordt verder in dit artikel uitgewerkt aan de hand van een voorbeeld. Een ontslagvergoeding is voor werknemers aan te merken als loon, omdat dit voordeel wordt genoten uit dienstbetrekking. Derhalve is voor hen artikel 15, voor inkomsten uit dienstbetrekking, van het OESO-modelverdrag van toepassing. Volgens de Hoge Raad (HR 11 juni 2004, nrs. 37 714 en 38 112) moet bij een ontslagvergoeding waarvan moet worden aangenomen dat zij in algemene zin verband houdt met de uitoefening van een dienstbetrekking, voor de verdeling van de bevoegdheid tot belastingheffing gekeken worden naar het arbeidsverleden van de werknemer. In 2014 is een &lsquo;nieuwe&rsquo; richtlijn gegeven in het OESO-commentaar op artikel 15 van het OESO-modelverdrag. Deze richtlijn is anders dan de richtlijn die in 2004 is gegeven door de Hoge Raad. De referentieperiode gegeven door de Hoge Raad voor de verdeling op basis van het arbeidsverleden is een periode van de laatste vier kalenderjaren voorafgaand aan het jaar van ontslag en het jaar van ontslag. Volgens paragraaf 2.7 van het OESO-commentaar vindt de toerekening van de door de werkgever betaalde ontslagvergoeding die voortvloeit uit wettelijke regels of de arbeidsovereenkomst plaats op basis van de laatste 12 maanden van de dienstbetrekking. De toewijzing van de belastingheffing zal hierdoor in principe volledig toegewezen worden aan het werkland indien de uitzendingen langer dan een jaar duren. Als de laatste 12 maanden in meerdere landen wordt gewerkt en de werknemer belastingplichtig was in deze landen, wordt de verdeling van het heffingsrecht pro rata gealloceerd. Het is hierbij niet van belang of de ontslagvergoeding ten laste komt van een werkgever in de werkstaat. Doorslaggevend is welk land het heffingsrecht had over het reguliere loon dat ter zake van de werkzaamheden is betaald, op grond van artikel 15 OESO-modelverdrag. In het besluit van 23 april 2015 (DGB 2015/584M) wordt door de Staatssecretaris van Financi&euml;n vastgelegd dat Nederland zich voor de toerekening van de ontslagvergoeding bij het OESO-commentaar aansluit. Voorbeeld (referentieperiode): Mevrouw X is werkzaam voor een internationaal concern Y, statutair gevestigd in Nederland. Tijdens haar vaste dienstbetrekking bij Y wordt zij vanaf 1 januari 2018 op basis van een &lsquo;short term assignment&rsquo; voor de duur van twee jaar tewerkgesteld in het Verenigd Koninkrijk, waar zij 100% van de tijd zal werken. Mevrouw X kwalificeert vanaf dat moment niet meer als fiscaal inwoner van Nederland. Tijdens de tewerkstelling wordt mevrouw X door een reorganisatie ontslagen per 1 januari 2019 en ontvangt een ontslagvergoeding waarvan de kosten worden gedragen door concern Y. Op basis van het OESO-commentaar zal de ontslagvergoeding worden toegerekend aan het Verenigd Koninkrijk, het land waar zij de laatste 12 maanden van haar dienstbetrekking heeft gewerkt. De volledige ontslagvergoeding wordt in deze casus aan het Verenigd Koninkrijk toegewezen omdat zij niet meer in Nederland werkzaam was en ook niet kwalificeert als fiscaal inwoner van Nederland. Nederland heeft geen heffingsrecht. Garden leave Bij het ontslag van een werknemer die grensoverschrijdend heeft gewerkt is het raadzaam om ook te kijken naar de periode voorafgaand aan het daadwerkelijk be&euml;indigen van de arbeidsovereenkomst. In paragraaf 2.6 van het OESO-commentaar wordt ingegaan op de zogenoemde &lsquo;garden leave&rsquo; periode. In sommige gevallen kan voorafgaand aan het einde van de arbeidsovereenkomst een periode worden overeengekomen tussen de werknemer en werkgever, dat de werknemer niet meer werkt maar wel doorbetaald krijgt; de zogenaamde &ldquo;garden leave&rdquo;. De doorbetaling tijdens de garden leave kwalificeert dan ook als inkomen uit dienstbetrekking en houdt verband met het ontslag. Volgens het OESO-commentaar wordt dit inkomen geacht te zijn verkregen uit het land waar het aannemelijk is dat de werknemer zou hebben gewerkt indien hij niet op garden leave zou zijn geweest. Voor de toewijzing van de belastingheffing over dit inkomen wordt gekeken naar hetgeen aannemelijk zou zijn waar de betreffende werknemer zou hebben gewerkt en hierbij moeten alle feiten en omstandigheden worden meegewogen. Vaak zal dit het land zijn waar de werknemer als laatst heeft gewerkt of waar de werknemer het meest van zijn/haar tijd heeft gewerkt. Voorbeeld (garden leave): We nemen hier als voorbeeld weer de situatie van mevrouw X. De arbeidsovereenkomst van mevrouw X wordt be&euml;indigd per 1 januari 2019, maar zij is vanaf 1 november tot en met 31 december 2018 op garden leave. Zij voert geen werkzaamheden meer uit maar krijgt wel doorbetaald. Op basis van het OESO-commentaar dient gekeken te worden naar het land waar mevrouw X zou hebben gewerkt indien zij niet op garden leave zou zijn. In het geval dat mevrouw X niet door de reorganisatie zou zijn ontslagen en haar uitzending van twee jaar afgemaakt zou hebben, zou het aannemelijk zijn dat zij gezien de feiten en omstandigheden nog steeds in het Verenigd Koninkrijk zou werken. Ook voor dit gedeelte van het inkomen is Nederland niet heffingsbevoegd en mag het Verenigd Koninkrijk volledig heffen. Terugkeer naar Nederland Het terugkeren naar Nederland na een uitzending kan in de praktijk een probleem opleveren voor een correcte allocatie van het heffingsrecht over de ontslagvergoeding, als de werknemer nog voor een bepaalde periode in het land van terugkeer werkt en daarna pas wordt ontslagen. De terugkeer van de werknemer die vervolgens weer kwalificeert als fiscaal inwoner van Nederland, kan derhalve voor de toewijzing van de belastingheffing anders uitpakken dan in de voorgaande voorbeelden. Voorbeeld (terugkeer): Mevrouw X wordt per 1 januari 2018 door concern Y (gevestigd in Nederland) voor de duur van twee jaar uitgezonden naar het Verenigd Koninkrijk. Door omstandigheden stopt de uitzending eerder dan gepland en is zij vanaf 1 oktober 2018 weer werkzaam in Nederland. Mevrouw X wordt door een reorganisatie ontslagen. Per 1 januari 2019 be&euml;indigt haar arbeidsovereenkomst en ontvangt zij een ontslagvergoeding van concern Y. De belastingheffing van de ontslagvergoeding over de periode 1 januari 2018 tot en met 30 november is volgens paragraaf 2.7 van het OESO-commentaar toegewezen aan het Verenigd Koninkrijk. De periode 1 oktober 2018 tot en met 31 december 2018 is volgens het OESO-commentaar voor de belastingheffing aan Nederland toegewezen. Doordat mevrouw X in deze omstandigheid naar Nederland is teruggekeerd en vervolgens een aantal maanden in Nederland heeft gewerkt, wordt er 12 maanden terug bezien een gedeelte van de ontslagvergoeding elders belast dan enkel in het voorgaande werkland. In de praktijk wordt het heffingsrecht dat in bovenstaande voorbeeld is toegewezen aan het vorige werkland, het Verenigd Koninkrijk, vaak niet gezien. Dit komt omdat er geen banden meer zijn met het vorige werkland en zij vervolgens niet weten dat de werknemer wordt ontslagen en er een heffingsrecht is over de ontslagvergoeding. Mevrouw X is in het voorbeeld alweer drie maanden werkzaam in Nederland en daarom van expat(loon)administratie gewisseld naar een lokale reguliere (loon)administratie waardoor er geen alarmbellen gaan rinkelen dat een deel van de ontslagvergoeding toegewezen moet worden aan het vorige werkland. Conclusie Het grensoverschrijdend werken in verschillende landen kan complexe gevolgen hebben. Derhalve is het voor de werkgevers van groot belang om bij de uitbetaling van een ontslagvergoeding aan de werknemers met een internationale carri&egrave;re alert te zijn en goed de feiten en omstandigheden te onderzoeken. Tips voor de praktijk Aangeraden wordt de (loon)administratie van de werkgever zo in te richten dat ook in de lokale administratie wordt bijgehouden of een werknemer in het buitenland heeft gewerkt. Houdt de expatadministratie niet strikt gescheiden van een lokale administratie. In verband met een ontslagvergoeding kan een eventuele notificatie in de administratie voor de 12-maandsperiode voorafgaand aan de terugkeer in het thuisland gewenst zijn. Als een werknemer grensoverschrijdend werkt is het altijd raadzaam om vanaf het begin een travel calendar bij te houden. Voor de allocatie en berekening van de ontslagvergoeding is dit nodig. Bedenk dat ontslagvergoedingen en garden leave periodes anders belast kunnen worden dan regulier arbeidsinkomen. Bronnen Article 15 OECD Model Tax Convention OECD, Commentary on article 15: concerning the taxation of income from employment Besluit Staatssecretaris van Financi&euml;n, Ontslagvergoedingen in grensoverschrijdende situaties, 23 april 2015, nr. DGB 2015/584M HR 11 juni 2004, nrs. 37.714 en 38.112

Menu

Fiscale behandeling van de ontslagvergoeding bij grensoverschrijdend werken

Nieuws