Detacheringsrichtlijn niet van toepassing op internationale trein

Auteur: mr. A.C.W.M. van Dijck, Advocaat-partner Arbeidsrecht, Kehrens Snoeks Advocaten & Mediators (dijck@kehrens-snoeks.nl) Op 19 december 2019 heeft het Hof van Justitie een oordeel gegeven over het verrichten van diensten aan boord van internationale treinen. De vraag die aan de orde was betrof de toepasselijkheid van de Detacheringsrichtlijn. Op grond van de Detacheringsrichtlijn moet onder meer een aantal minimumarbeidsvoorwaarden worden nageleefd. In deze kwestie oordeelde het Hof van Justitie dat de Detacheringsrichtlijn niet van toepassing was. In het onderstaande artikel zal dit nader worden besproken. Wat ging vooraf? De Oostenrijkse nationale spoorwegmaatschap (hierna: &ldquo;&Ouml;BB&rdquo;) heeft voor 4 jaar (in de periode 2012-2016) een contract voor het verlenen van diensten, bestaande uit de exploitatie van restauratiewagens of boordservice, op een aantal van haar treinen gegund aan de in Oostenrijk gevestigde D. GmbH. Door middel van onderaanneming, waarbij ook de in Oostenrijk gevestigde H. GmbH was betrokken, werd die opdracht evenwel uitgevoerd door Henry am Zug Hungary Kft. (hierna: 'H. Kft.'). Dit was een onderneming naar Hongaars recht, ook gevestigd in Hongarije. H. Kft. heeft de dienstverrichting verzorgd in een aantal treinen van de &Ouml;BB. Deze treinen reden tussen Salzburg (Oostenrijk) of M&uuml;nchen (Duitsland) en Boedapest (Hongarije). Hongarije (Boedapest) werd als vertrek- dan wel eindstation gebruikt voor de diensten. Er werd daarbij gebruik gemaakt van in Hongarije wonende werknemers die in de meeste gevallen door een andere Hongaarse onderneming ter beschikking van H. Kft. werden gesteld, terwijl de overige medewerkers rechtstreeks in dienst waren van H. Kft. Alle werknemers die voor het verlenen van deze diensten werden ingezet, hadden hun woonplaats en sociale verzekeringen in Hongarije. Bij het grootste gedeelte van deze werknemers speelde hun priv&eacute;leven zich daar ook af. In Hongarije (Boedapest) moesten de medewerkers het eten en drinken dat daar lag opgeslagen in ontvangst nemen en in de treinen laden. Ook moesten zij in Hongarije (Boedapest) de voorraden controleren en de omzet berekenen. Alle belangrijke aan de orde zijnde diensten werden dus in Hongarije verleend, met uitzondering van de in de treinen verrichte diensten. Na een inspectie in het station van Wenen (Oostenrijk), op 28 januari 2016, werd de bestuurder van H. Kft. (Hongaarse onderneming), schuldig bevonden. De bestuurder werd schuldig bevonden aan het handelen in strijd met de Handhavingsrichtlijn. De Richtlijn die weer voortvloeit uit de Detacheringsrichtlijn. De bestuurder zou in overtreding zijn van de volgende feiten: 1) de Hongaarse werknemers die op Oostenrijks grondgebied waren gedetacheerd een week voor aanvang aan te melden bij de bevoegde Oostenrijkse instantie; 2) documenten beschikbaar te stellen over de socialezekerheidsregistratie van betrokken werknemers; en 3) documenten omtrent loonbetalingen beschikbaar te stellen in de Duitse taal. Uiteindelijk komt de zaak voor de Oostenrijkse rechter. De rechter besluit prejudici&euml;le vragen te stellen aan het Hof van Justitie (hierna: &ldquo;HvJ&rdquo;). In essentie is de vraag of op bepaalde cateringactiviteiten die op het spoor worden uitgevoerd, zoals de boordservice, schoonmaak of treincatering de Detacheringsrichtlijn wel van toepassing is. Dit is van belang omdat dan een aantal minimumvoorwaarden, zoals bijvoorbeeld het minimumloon, moeten worden nageleefd in het land waarin een werknemer gedetacheerd wordt. Wat oordeelt het HvJ? Detacheringsrichtlijn kan toch van toepassing zijn Het HvJ oordeelt in eerste instantie dat de vrijheid van dienstverrichting specifiek wordt geregeld door het EU-Werkingsverdrag (artikel 58) en niet door de Detacheringsrichtlijn. In het EU-Werkingsverdrag is bepaald dat het &ldquo;vrij verrichten van diensten op het gebied van vervoer wordt geregeld door de bepalingen voorkomende in de titel betreffende het vervoer&rdquo;. Deze vervoersdiensten omvatten niet alleen elke fysieke activiteit van het verplaatsen van personen of goederen, maar ook diensten die inherent met deze activiteiten zijn verbonden. Hiervoor wordt onder meer verwezen naar de zaak van HvJ Grupo Itevelesa e.a. (HvJ 15 oktober 2015, ECLI:EU:C:2015:685). Diensten zoals de boordservice, schoonmaak of treincatering zijn weliswaar nevenactiviteiten van de dienst van personenvervoer per trein, maar zijn niet inherent hiermee verbonden. Een dergelijke vervoersdienst kan namelijk ook zonder deze nevendiensten worden verricht. Dit zou als gevolg hebben dat op dergelijke diensten, die dus niet onder de bepalingen van de titel van het EU-Werkingsverdrag vallen over vervoer, wel de Detacheringsrichtlijn van toepassing kan zijn. Detacheringsrichtlijn niet voor boorddiensten Volgens artikel 2 lid 1 van de Detacheringsrichtlijn 'wordt onder "ter beschikking gestelde werknemer" verstaan iedere werknemer die gedurende een bepaalde periode werkt op het grondgebied van een lidstaat die niet de staat is waar die werknemer gewoonlijk werkt. In dit verband kan een werknemer gelet op de Detacheringsrichtlijn niet worden beschouwd als gedetacheerd op het grondgebied van een lidstaat, indien zijn werk g&eacute;&eacute;n voldoende nauwe band vertoont met dat grondgebied. Deze uitleg volgt uit de strekking van de Detacheringsrichtlijn, waarin wordt bepaald dat indien de betrokken werknemers op het grondgebied waarheen zij zijn gezonden zeer beperkte diensten verrichten, de bepalingen van deze richtlijn inzake minimumlonen en het minimumaantal betaalde vakantiedagen niet van toepassing zijn. Werknemers die, net zoals in deze kwestie, een aanzienlijk deel van hun werkzaamheden uitvoeren in de lidstaat waar de onderneming is gevestigd &ndash; namelijk alle tot deze werkzaamheden behorende activiteiten met uitzondering van de boordservice tijdens de treinreis &ndash; en die hun dienst in die lidstaat beginnen of be&euml;indigen, hebben geen voldoende band met het grondgebied van de lidstaat of lidstaten waar deze treinen doorheen rijden. Gelet daarop kunnen ze dan ook niet als 'ter beschikking gesteld' in de zin van de Detacheringsrichtlijn worden beschouwd. In dit verband is het volgens het HvJ irrelevant dat de verrichting van de betrokken diensten valt onder een overeenkomst tussen die onderneming en een onderneming die in dezelfde lidstaat is gevestigd als die van de spoorwegonderneming en die op haar beurt een overeenkomst met deze laatste heeft gesloten. Ook is niet van belang dat de dienstverlenende onderneming voor deze dienstverlening niet haar eigen werknemers inzet, maar werknemers die haar ter beschikking worden gesteld door een onderneming die in dezelfde lidstaat is gevestigd als zijzelf. De Detacheringsrichtlijn is in deze zaak dan ook niet van toepassing op boorddiensten. Conclusie De Detacheringsrichtlijn is van toepassing indien werknemers van het ene naar het andere land te werk worden gesteld. Dit geldt wanneer een werknemer gedurende een bepaalde periode werkt op het grondgebied van een land dat niet het land is waar die werknemer gewoonlijk werkt. Indien de werkzaamheden van een werknemer een onvoldoende nauwe band vertoont met het werkland is geen sprake van detachering. In deze kwestie kunnen de werknemers niet worden beschouwd als gedetacheerd op het grondgebied van een lidstaat, als hun werk geen voldoende nauwe band vertoont met dat grondgebied. Werknemers die, zoals in deze zaak, een aanzienlijk deel van hun werkzaamheden uitvoeren in de lidstaat waar de onderneming is gevestigd (alle werkzaamheden en activiteiten met uitzondering van de boordservice tijdens de treinreis) en die hun dienst in die lidstaat beginnen of be&euml;indigen, hebben geen voldoende nauwe band met het grondgebied van de lidstaat of lidstaten waar deze treinen doorheen rijden om daar als &ldquo;ter beschikking gesteld&rdquo; in de zin van de Detacheringsrichtlijn te worden beschouwd. Deze uitspraak zou interessant kunnen zijn voor meer werkgevers waarbij een werknemer een aanzienlijk deel werkt in de lidstaat waar de vervoersonderneming is gevestigd en daar zijn dienst begint of eindigt. In dat geval zou de Detacheringsrichtlijn dus mogelijk niet van toepassing zijn. Bron Hof van Justitie van de Europese Unie 19-12-2019, ECLI:EU:C:2019:1110

Menu

Detacheringsrichtlijn niet van toepassing op internationale trein

Nieuws