Auteur: Ger Essers, de auteur adviseerde grenswerkers Nederland-België-Duitsland en was secretaris van Stichting Geen Grens en o.a. lid van het EU Raadgevend Comité voor migrerende werknemers en de Nederlandse Commissies Grensarbeiders I en II

Burgers die over de grens gaan wonen, werken, studeren of ondernemen, merken al snel dat verschillen in de sociale en fiscale stelsels van Nederland en de beide buurlanden groot zijn. Veranderingen in de nationale wet- en regelgeving vinden meestal plaats zonder voorafgaande grenseffectrapportage. Ook is er steeds meer sprake van atypische gezins- en arbeidssituaties. Er ontstaan steeds nieuwe gaten en hiaten. Omdat de meeste burgers de regelgeving niet kennen, zijn ze regelmatig in het verkeerde land sociaal verzekerd en/of dragen ze in het verkeerde land loonbelasting af. Naast de onbekendheid met de regels, vormen administratieve lastendruk, grensoverschrijdende bureaucratie en het verschil in taal en bestuurscultuur een probleem. In deze bijdrage wordt ingegaan op de uitvoering van de grensoverschrijdende fiscaliteit en sociale zekerheid in Nederland. Na beschrijving van de feitelijke situatie, doet de auteur een aantal aanbevelingen om de uitvoering van de sociale zekerheid en fiscaliteit cliëntvriendelijker, doelmatiger en efficiënter te maken. Ook doet hij drie aanbevelingen ter vereenvoudiging van de wet- en regelgeving.

M emigreert in augustus naar Denemarken en heeft nadien geen Nederlandse inkomsten meer. Het belasting- en premiedeel van de algemene heffingskorting en de arbeidskorting worden dan dwingendrechtelijk tijdsevenredig verlaagd.

Bron: Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 14 december 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:8724

Als een belastingplichtige in een jaar (deels) niet premiepichtig is worden de premies volksverzekeringen niet mee in aanmerking genomen. Alleen de inkomstenbelasting wordt betrokken bij de berekening van de herrekende belasting.

Bron: Belastingdienst Kennisgroepen, 19 december 2023

De beleidsregels van de SVB zijn geactualiseerd. Er zijn wijzigingen opgenomen o.a. betreffende het begrip werkgever bij detacheringen, de toetsing Rijnvarenden en het grensoverschrijdend telewerken.

Bron: Staatscourant, 20 november 2023, nr.32595

Auteur: Marjon Weerepas, verbonden aan de Universiteit Maastricht, capaciteitsgroep Belastingrecht (marjon.weerepas@maastrichtuniversity.nl)

Het mobiele grensoverschrijdende arbeidsverkeer in de Europese Unie bestaat onder andere uit een groot aantal internationale chauffeurs. Het gaat hierbij niet alleen om chauffeurs met een EU-nationaliteit, maar ook om zogenoemde derdelanders. Sommigen spreken ten aanzien van de laatste groep zelfs van een nieuwe vorm van slavernij.(1) Ook wordt gesproken van social dumping. Daarbij is vaak sprake van een schijnconstructie waarbij de feiten en omstandigheden, die tot aanwijzing van de toepasselijke belasting- en socialezekerheidsstelsels leiden, worden gefingeerd, of geen reële betekenis hebben.(2) De vaak nijpende positie van de internationale chauffeurs is inmiddels ook tot het besef van de beleidsmakers doorgedrongen. Langzaamaan worden onder andere in het arbeidsrecht maatregelen getroffen om de positie van de internationale chauffeur te versterken. Zo is sinds 2020 het Mobiliteitspakket van kracht.(3) Gefaseerd worden onder andere maatregelen ter verbetering van de omstandigheden van internationale chauffeurs genomen. Zo is de Mobiliteitsrichtlijn een van de maatregelen die uit het Mobiliteitspakket voortvloeit.(4) Eén van de doelen van de richtlijn is het bewerkstelligen van gelijke beloning voor gelijke arbeid in dezelfde lidstaat. Ook de Europese Arbeidsautoriteit houdt zich bezig met het internationaal vervoer.(5) De problematiek rondom de internationale chauffeur doet de vraag rijzen hoe het staat met de regelgeving betreffende de fiscaliteit en premieheffing ofwel verzekeringsplicht. Kunnen die conflictregels bijdragen tot verbetering van de positie van de internationaal chauffeur? In deze bijdrage volgt, na weergave van enige cijfers, met name een beschrijving van de conflictregels betreffende de fiscaliteit en de premieheffing. Afgesloten wordt met een aantal aanbevelingen tot wijziging van die conflictregels. Wellicht openen die aanbevelingen de discussie ter verbetering van de positie van de internationale chauffeurs op genoemde gebieden.

Auteur: Nick Tax, voorlichter Bureau voor Belgische Zaken (www.svb.nl/bbz)

Bij Bureau voor Belgische Zaken van de SVB spreken we dagelijks grensarbeiders met de meest uiteenlopende problemen. Eén van die problemen is de verzekering voor de AOW (Algemene Ouderdomswet), bij mensen die vanuit Nederland naar België zijn verhuisd maar niet in Nederland werken. Vaak gaat het om gezinsleden van grensarbeiders.

Y woont in Nederland en werkt als Rijnvarende voor een Liechtensteinse werkgever en is in Nederland sociaal verzekerd. De inspecteur hoeft geen overleg met Liechtenstein op te starten om de dubbele premieheffing te voorkomen.

Bron: Gerechtshof Den Haag, 26 oktober 2023, ECLI:NL:GHDHA:2023:2077

De sociale zekerheidspremies 2024 en de premies voor de vrijwillige werknemersverzekeringen 2024 zijn bekend. Vrijwillige werknemersverzekeringen zijn mogelijk voor de Ziektewet, WIA, WAO en de Werkloosheidswet.

Bron: Staatscourant, 29 november 2023

Een ambtenaar van de Europese Unie die tot aan de pensioengerechtigde leeftijd in dienst blijft en daarna op het grondgebied van een lidstaat een zelfstandige beroepsactiviteit uitoefent, is niet in die lidstaat verplicht onderworpen aan het socialezekerheidsstelsel.

Bron: Hof van Justitie EU, 16 november 2023, ECLI:EU:C:2023:881

De Poolse sociale zekerheidsinstantie heeft een afgegeven A1-verklaring ambtshalve ingetrokken. Daarvoor is niet vereist dat de instantie een dialoog- en bemiddelingsprocedure heeft gevoerd met het land waar betrokkene wel verzekerd is.

Bron: Hof van Justitie EU, 16 november 2023, ECLI:EU:C:2023:869