PGB-werkzaamheden in een grensoverschrijdende situatie

Auteur: Nadine Sommer, voorlichter bij Bureau voor Duitse Zaken, Sociale Verzekeringsbank, te Nijmegen In deze rubriek legt de redactie een vraag voor aan het Bureau voor Belgische of Duitse Zaken van de Sociale Verzekeringsbank. Het betreft vragen over internationale sociale zekerheid. Naast een concreet antwoord geven de Bureaus u advies over hoe te handelen. De vraag die in deze editie behandeld wordt: &ldquo;Wat is de toepasselijke wetgeving voor een zorgverlener met PGB-werkzaamheden in een grensoverschrijdende situatie?" Het persoonsgebonden budget (PGB) is een speciale regeling in Nederland. Een PGB is een geldbedrag waarmee iemand zelf zorg en begeleiding kan inkopen. Het budget kan betaald worden uit de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning), Jeugdwet, Wlz (Wet langdurige zorg) of Zvw (Zorgverzekeringswet). Het PGB dat de budgethouder ontvangt, heeft geen relatie met arbeid en is voor de budgethouder daarom geen inkomen. Maar hoe zit dit dan voor de PGB-zorgverlener? Meestal wordt PGB-zorgverlening als werken aangemerkt. Dit kan invloed hebben op de toepasselijke socialezekerheidswetgeving in grensoverschrijdende situaties. Voor een zorgverlener met PGB-werkzaamheden in een grensoverschrijdende situatie is het van groot belang om zijn/haar werkzaamheden juist te laten kwalificeren en de sociale zekerheidspositie van tevoren vast te laten stellen. De zorgverlener kan maar in &eacute;&eacute;n land onder de toepasselijke wetgeving vallen en moet in dat land sociale zekerheidspremies over zijn/haar wereldinkomen afdragen. Dit kan in de praktijk ingewikkeld worden. De zorgverlener met PGB-werkzaamheden in Nederland en andere werkzaamheden in Duitsland vraagt een verklaring van toepasselijke wetgeving aan bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB)(1) in Nederland aan als hij/zij in Nederland woonachtig is. Woont de zorgverlener in Duitsland? Dan vraagt hij/zij de verklaring aan bij de DVKA.(2) De inkomsten van degene die de budgethouder verzorgt en begeleidt zijn aan te merken als inkomsten uit loondienst, winst uit onderneming of als resultaat uit overige werkzaamheden. Werkzaamheden in het kader van PGB kunnen worden verricht als: Werkzaamheden in dienstbetrekking met een arbeidsovereenkomst tussen budgethouder en zorgverlener Werkzaamheden als zelfstandige met een overeenkomst van opdracht Werkzaamheden die zijn aan te merken als dienstverlening aan huis op maximaal 3 dagen per week, specifieke werkzaamheden ten behoeve van het huishouden (let op: deze werkzaamheden kunnen ook in dienstbetrekking of als zelfstandige worden verricht, het is niet verplicht om deze werkzaamheden als dienstverlening aan huis te verrichten). Voor de regeling dienstverlening aan huis kan een natuurlijke persoon zonder inhouding en afdracht van loonheffingen een andere natuurlijke persoon inhuren voor diensten ten behoeve van zijn huishouden. Zorgverlening via een persoonsgebonden budget kan daar ook onder vallen. De regeling dienstverlening aan huis is alleen van toepassing wanneer de diensten worden verricht op maximaal 3 dagen per week. Dit maximum van 3 dagen per week geldt per opdrachtgever. De inkomsten worden dan aangemerkt als resultaat uit overige werkzaamheden en niet als inkomsten uit loondienst. Worden de diensten verricht op meer dan 3 dagen per week en is er een arbeidsovereenkomst tussen budgethouder en zorgverlener, dan zijn de inkomsten aan te merken als inkomsten uit loondienst. Als de budgethouder zorg inkoopt met een PGB, wordt hij/zij als werkgever of opdrachtgever beschouwd. De budgethouder betaalt een loon of vergoeding vanuit de PGB. Over een loon of vergoeding moeten altijd belastingen en premies worden betaald. De dienstverlener en de budgethouder kunnen gebruik maken van de opting-in regeling. De SVB houdt met de opting-in regeling maandelijks belastingen en eventueel premies voor de zorgverlener in en draagt deze af aan de Belastingdienst. Op deze manier wordt voorkomen dat de zorgverlener de belastingen en premies in een keer moet betalen. Bij een arbeidsovereenkomst voor minimaal 4 dagen per week is geen sprake van opting-in, maar is de inhouding van premies en belastingen verplicht door de SVB uit te voeren. Arbeidsovereenkomst voor minimaal 4 dagen per week Bij een arbeidsovereenkomst voor minimaal 4 dagen per week is een salarisadministratie verplicht. De budgethouder moet belastingen en premies op het inkomen van de zorgverlener inhouden en afdragen aan de Belastingdienst. De dienstverlener is dan verplicht verzekerd voor de werknemersverzekeringen (WW, WAO/WIA en ZW) en de budgethouder betaalt in dat geval ook werkgeverslasten. De SVB betaalt de dienstverlener een netto loon uit het budget. Het is belangrijk om te beseffen dat de werkgeverslasten bovenop het bruto loon komen dat is afgesproken met de zorgverlener. Dit geld gaat ook van het budget af. De werkgeverslasten zijn ongeveer 20 procent van het bruto loon. Arbeidsovereenkomst voor maximaal 3 dagen per week, of de zorgverlener is de partner van de budgethouder of familielid, of werkt in opdracht voor de budgethouder Opting-in mogelijk, de budgethouder kan kiezen tussen: Bruto betalen De SVB betaalt de zorgverlener een brutoloon of een bruto vergoeding uit het PGB-budget. De zorgverlener is zelf verantwoordelijk voor de afdrachten aan de Belastingdienst. De budgethouder hoeft geen salarisadministratie bij te houden. Netto betalen De SVB betaalt de zorgverlener een nettobedrag uit het PGB-budget. De SVB betaalt ook de benodigde afdrachten aan de Belastingdienst uit het PGB-budget. Een salarisadministratie is in dit geval nodig. De SVB verzorgt deze voor u. Opting-in is voor deze situatie niet verplicht. De budgethouder kan dit ook zelf regelen. Invloed van PGB dienstverlening op toepasselijke wetgeving in grensoverschrijdende situaties Werkzaamheden die gekwalificeerd worden als dienstverlening aan huis zijn nationaal gezien geen werkzaamheden in loondienst. De nationale beoordeling is van belang bij bijvoorbeeld het vaststellen van inkomen voor de Algemene Ouderdomswet (AOW) en de Algemene Nabestaandenwet (Anw). Voor samenloopsituaties met Nederland en Duitsland die beoordeeld moeten worden op grond van de EG-Verordening geldt echter een andere regel. Hierbij zijn werkzaamheden die verplicht verzekerd zijn voor de Nederlandse Werkloosheidswet (WW) of waarvoor men zich vrijwillig kan verzekeren werkzaamheden in loondienst. Personen die werkzaamheden verrichten die zijn te kwalificeren als dienstverlening aan huis kunnen zich vrijwillig verzekeren voor de WW. De omstandigheid dat zij zich vrijwillig kunnen verzekeren voor de WW zorgt ervoor dat de werkzaamheden voor de toepassing van de EG-Verordening zijn aan te merken als werkzaamheden in loondienst. Worden de PGB-werkzaamheden in dienstbetrekking of als zelfstandige uitgeoefend dan gelden hiervoor dezelfde regels als voor werkzaamheden niet zijnde PGB-werkzaamheden. Voor de vaststelling van de toepasselijke wetgeving in samenloopsituaties is daarom van belang hoe de PGB-werkzaamheden onder de EG-Verordening gekwalificeerd worden. Aansluitend volgt de toetsing op dezelfde manier als voor werkzaamheden niet zijnde PGB-werkzaamheden. Noten 1. https://www.svb.nl/int/nl/id/ 2. https://www.dvka.de/