Niet kwalificeren valt soms te prefereren.....

Auteur: Mr K.A. van Heerewaarden, Senior Manager bij Van Oers International te Breda (k.vheerewaarden@vanoers.nl) De invoering van de regels voor de kwalificerende belastingplicht per 1 januari 2015 heeft het voor de belastingplichtige niet eenvoudiger gemaakt om de rente van zijn niet in Nederland gelegen eigen woning in aftrek te brengen. In de praktijk blijkt overigens dat te snel (alleen) gekeken wordt naar de rente-aftrek, terwijl dit niet in alle gevallen fiscaal optimaal is. We kijken in deze bijdrage naar de inkomensafhankelijke combinatiekorting. De conclusie is dat de aangifte voor buitenlands belastingplichtigen maatwerk betreft. De beren om te kwalificeren&hellip; De wettelijke voorwaarden om als kwalificerende belastingplichtige(1) te worden aangemerkt zijn stringent. Het ontvangen van de standaard voorgeschreven inkomensverklaring(en) van de lokale belastingadministratie blijkt in de praktijk wel enige tijd te duren en vormt een praktische belemmering. In de literatuur(2) worden onder verwijzing naar diverse rechtspraak wel kanttekeningen geplaatst bij de voorwaarde dat 90% van het inkomen belastbaar moet zijn in Nederland. Waarbij ook bediscussieerd wordt hoe deze norm moet worden berekend. Dat de wetgever zich van de strijdigheid met het Unierecht bij de totstandkoming overigens al bewust was, blijkt ook al letterlijk uit de tekst van de regeling(3). Concreet heeft dit er tot op heden toe geleid dat in het uitvoeringsbesluit (4 geregeld is dat indien aannemelijk gemaakt wordt dat wegens de geringe hoogte van het inkomen in het woonland aldaar geen belasting verschuldigd is, men toch kan kwalificeren. Deze (eerste) uitbreiding is volgens de letterlijke tekst echter beperkt tot pensioenen en lijfrenten. Recentelijk is uit de zaak X(5) met betrekking tot een Spaanse woning naar voren gekomen dat Nederland als werkland (ook) met de persoonlijke en gezinssituatie rekening moet houden, als dat niet in het woonland kan wegens gebrek aan voldoende belastbaar inkomen. De belastingdienst heeft zich tot op heden over de gevolgen van de zaak X niet (duidelijk) uitgelaten in beleid of nadere wetgeving. Over de Spaanse woning wordt ook nog niet heel snel beleid verwacht. De zaak is overigens ook nog aanhangig bij het Gerechtshof, waarnaar de Hoge Raad de zaak heeft verwezen. Aangegeven is dat de Belastingdienst het arrest alleen toe wenst te passen als er in het woonland geen enkele mogelijkheid is voor een fiscale tegemoetkoming. Verder is het zo dat aftrek wordt geweigerd indien en voor zover in het woonland de rente al in aftrek kan worden gebracht. In landen (bijvoorbeeld Belgi&euml;) waar de fiscale aftrek met betrekking tot de eigen woning niet louter gekoppeld is aan rente, doch ook kan gelden voor kapitaalaflossingen en/of verzekeringspremies, kan bijkomend een discussie gevoerd worden over de gevolgen daarvan ten aanzien van de &ldquo;Nederlandse&rdquo; renteaftrek. Het voldoen c.q. nagaan of men wel voldoet aan de wettelijke eisen, blijkt in de praktijk al een belemmering. Valt men net buiten het geschetste wettelijk kader dan zal men zich moeten beroepen op de rechtspraak. Gelijk krijgen zal in de praktijk extra werkzaamheden (lees: extra kosten) met zich meebrengen, met een op voorhand nog onduidelijke uitkomst. Inkomensafhankelijke combinatiekorting soms voordeliger dan renteaftrek Wat de renteaftrek betreft, is van belang in ogenschouw te nemen dat de aftrek door de gekozen afbouw van de renteaftrek niet meer tegen het toptarief van 52% plaatsvindt(6). Dit in tegenstelling tot het in aanmerking te nemen eigenwoningforfait(7) dat al jaren een stijging liet zien en wel onverkort tegen het toptarief van 52 % in aanmerking genomen dient te worden. Verder zien we de (weer) stijgende WOZ-waardes die de basis vormen voor het eigenwoningforfait. De waardestijging resulteert wel in een lagere rente door een verminderd(e) risico(opslag). Sowieso is veelal sprake van een lager bedrag aan betaalde hypotheekrente uit hoofde van de lagere tarieven en de annu&iuml;taire aflossingsverplichting(8). In veel gevallen is het effectieve belang dan ook afgenomen. Aan de andere kant vertoont het te behalen voordeel van de inkomensafhankelijke combinatiekorting(9) (hierna ook IAK) daarentegen een stijgende lijn en levert een voordeel van thans maximaal (afgerond) 2.800 euro op. In veel gevallen is de hoofdkostwinner volledig werkzaam in Nederland. Om in aanmerking te komen voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting moet voldaan zijn aan de volgende voorwaarden: Er moet sprake zijn van een kind(10) - dat op 1 januari van het jaar jonger is dan 12 jaar - dat ten minste 6 maanden in een kalenderjaar ingeschreven is op het woonadres. De hoogte van de korting is afhankelijk van de hoogte van het arbeidsinkomen of het recht op zelfstandigenaftrek. Indien sprake is van een fiscale partner en beiden werken, dan is van belang op te merken dat de korting geldt voor degene met het laagste arbeidsinkomen. Bij een gelijk inkomen gaat de korting naar de oudste van beide. Indien geen sprake is van fiscaal partnerschap, is verder niet relevant wie het hoogste of laagste inkomen heeft. Door bijvoorbeeld geen inkomensverklaring te overleggen kan de IAK bij de meestverdienende partner (hoofdkostwinner in het voorbeeld) worden geclaimd. Daar staat tegenover dat de renteaftrek voor de eigen woning voor de minstverdienende partner die geen kwalificerende belastingplichtige is, verloren gaat. Deze laatste kan in het woonland (bijvoorbeeld de Belgische woonbonus) in beginsel onverkort het eigen voordeel in verband met diens deel van de eigen woning blijven benutten. De maximale korting is vanaf 2015 als volgt ge&euml;volueerd: 2015 &euro; 2.152 2016 &euro; 2.769 2017 &euro; 2.778 2018 &euro; 2.801 Voorbij de beren, vol gaan voor de honing De belastingplichtige moet maar eens de rekensom (laten) maken. Geregeld blijkt het effectueren van de Inkomensafhankelijke combinatiekorting door niet te kwalificeren de voorkeur te verdienen. Maatwerk dat zich loont. Noten 1 Artikel 7.8 Wet inkomstenbelasting 2001 2 Zie bijvoorbeeld NTFR Fiscaal dossier 2017 Kwalificerende buitenlandse belastingplichtige 3 Artikel 7.8, zesde lid Wet Inkomstenbelasting 2001. 4 Artikel 21bis Uitvoeringsbesluit inkomstenbelasting 2001 5 HvJ 9 februari 2017, zaak c283/12 6 Artikel 2.10, tweede lid Wet Inkomstenbelasting 2001 7 Artikel 3.112 Wet Inkomstenbelasting 2001 8 Artikel 3.119a, eerste lid onder c, Wet Inkomstenbelasting 2001 9 Artikel 9.14a Wet Inkomstenbelasting 2001 10 Artikel 2 Algemene wet inzake rijksbelastingen / Artikel 1.4 Wet Inkomstenbelasting 2001