Het verschil tussen een zelfstandige zonder personeel in Duitsland en Nederland

Auteur: Ir. Bert van der Laan, adviseur Stichting Nederlands-Duitse Bouwexport, info@nedubex.nl, tel. 070-2500079 De definitie van een zelfstandige zonder personeel is in Duitsland en Nederland dezelfde, toch gaan beide landen er in de praktijk geheel anders mee om. Waar liggen de meest opmerkelijke verschillen? Tikkende tijdbom Zeker de laatste paar maanden is het onderwerp ZZP-er regelmatig in het nieuws en bron van discussie in de politiek, de vakbeweging en werkgeversorganisaties in Nederland. ZZP-ers worden in maatschappelijk opzicht een tikkende tijdbom genoemd. Slechts 170.000 van de bijna een miljoen ZZP-ers heeft een arbeidsongeschiktheidsverzekering en/of oudedagsvoorziening getroffen. Politici gaan te gemakkelijk voorbij aan het feit dat bijna de helft van de ZZP-ers geen echte ondernemers zijn en hier vaak zelf ook niet voor gekozen hebben. ZZP-Nederland, de belangenvereniging van ZZP-ers, wil aan de politiek doen geloven dat de meeste ZZP-ers echt ondernemers zijn. Voor de bij ZZP-Nederland georganiseerde ZZP-er is dat meestal ook het geval, echter zij vertegenwoordigen slechts 5% van alle ZZP-ers. Ziekte en ontslagrecht Door wetgeving op het gebied van langdurig ziekteverzuim en ontslag is het voor met name kleine en middelgrote bedrijven een groot risico mensen in vaste dienst te nemen. Niet voor niets is het huidige kabinet een weg ingeslagen die ervoor moet gaan zorgen dat de financi&euml;le consequenties tussen een flexwerker en iemand in vaste dienst beter in balans komen. Door onze regelgeving op dit gebied, die sterk afwijkt van de Duitse wetgeving, is het systeem van onze &ldquo;flexibele schil&rdquo; compleet uit de rails gelopen en resulteert voor ons gevoel in blokkades bij het uitvoeren van werkzaamheden als ZZP-er in Duitsland. Schijnzelfstandigheid Een ZZP-er die het statuut van een zelfstandige heeft, maar in werkelijkheid een beroepsactiviteit uitoefent onder het gezag van een werkgever, is ook volgens Nederlandse begrippen een schijnzelfstandige. Dat betekent dat deze persoon normaal gezien in loondienst zou moeten zijn en dat de werkgever dus sociale bijdragen zou moeten betalen. Het is daarmee een verkapte arbeidsovereenkomst. In feite omzeilt de werkgever hiermee sociale verplichtingen en werknemersbescherming. Gedogen is onbegrijpelijk voor Duitsers Niet alleen op het gebied van softdrugs, maar ook op het gebied van arbeidsrecht voert Nederland een voor Duitsers onbegrijpelijk gedoogbeleid. Bij een regel zou onlosmakelijk een sanctie en handhavingsmechanisme verbonden moeten zijn. De belastingdienst heeft na de afschaffing van de VAR-verklaring weliswaar de modelovereenkomst ingevoerd, maar stelt keer op keer in opdracht van de politiek nadere regelgeving uit. Bang voor boetes of naheffingen? In Nederland niet nodig De belastingdienst geeft nota bene zelf aan op haar website dat voorlopig niet beboet wordt. De handhaving van de Wet DBA wordt uitgesteld tot in ieder geval 1 januari 2020, tenzij men u als kwaadwillend ziet. De handhaving was al eerder uitgesteld tot 1 juli 2018. Het kabinet streeft naar nieuwe wet- en regelgeving op 1 januari 2020 om de Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties te vervangen. Tot die tijd wordt de handhaving van de Wet DBA opgeschort. Wordt achteraf geconstateerd dat eigenlijk sprake is van schijnzelfstandigheid dan weet de belastingdienst op haar website te melden dat geen correctieverplichtingen, naheffingsaanslagen loonheffingen of boetes worden opgelegd. Gezagsrelatie Een werkelijke zelfstandige wordt verondersteld vrij voor eigen rekening te werken. Er is dus geen gezagsrelatie tussen de zelfstandige en het bedrijf dat van zijn diensten gebruikmaakt. De zelfstandige kan vrij kiezen hoe zijn werk te organiseren, en mag ook zelf beslissen met wie hij of zij zakendoet. Bij schijnzelfstandigheid ontbreekt deze vrijheid; de schijnzelfstandige heeft maar 1 opdrachtgever en staat onder diens gezag, maar zonder arbeidsrechtelijke bescherming. Bang voor boetes of erger? In Duitsland zeer re&euml;el In Duitsland is de definitie vrijwel gelijk, echter hier wordt niet alleen gekeken of een en ander &ldquo;op papier&rdquo; klopt, maar wordt gekeken naar de feitelijke situatie. Net als andere bedrijven dient ook een ZZP-er bij werken in Duitsland zich aan te melden bij de diverse instanties zoals de Handwerkskammer, de Zoll en het Finanzamt. De ZZP-er is immers een ondernemer. Gesetz zur Bek&auml;mpfung der Schwarzarbeit und illegalen Besch&auml;ftigung (SchwarzArbG) Bij een controle dient de ZZP-er een aannemingscontract te kunnen tonen. Op het moment dat blijkt dat de ZZP-er op uurbasis is ingehuurd en er geen te verrichten prestatie is omschreven, is al heel snel sprake van schijnzelfstandigheid. Als de ZZP-er samen met andere ZZP-ers dezelfde klus uitvoert, is dit per definitie schijnzelfstandigheid en wordt dit aangemerkt als zwartwerken, met alle consequenties van dien voor de ZZP-ers en hun opdrachtgever. Behalve een stevige boete, voor zowel de ZZP-er als de opdrachtgever, kan het werk worden stilgelegd en komt niet alleen u, maar ook uw opdrachtgever op een zwarte lijst, waardoor werken voor de overheid in Duitsland 3 jaar lang niet meer mogelijk is. De praktijk We hoeven echt geen verstoppertje te spelen. We weten drommels goed of we echt als ondernemer of als verkapte ondernemer aan het werk zijn. Als we echt een aannemingscontract hebben met een duidelijk omschreven prestatie die de ZZP-er alleen, zonder de hulp van anderen dient te verrichten, is hij ondernemer in de zin van de wet. Een voorbeeld is een kraanmachinist. De creatieve Nederlander &hellip;. Nee dus! Op het moment dat bijvoorbeeld twee ZZP-ers als tegelzetters ieder een overeenkomst hebben, de &eacute;&eacute;n voor de begane grond en de ander voor de verdieping, lijkt dit op papier goed duidelijk geregeld. De niet op papier staande intentie is echter om gewoon samen te werken, wat bij een controle ook zal blijken. Advies Zorg voor een aannemingscontract met uw opdrachtgever, u bent immers ondernemer! Zorg ervoor dat u niet met een andere ZZP-er of het personeel van uw opdrachtgever samen de klus moet uitvoeren. In dat geval wordt u gezien als zwartwerker. Uiteraard dient u als ondernemer te voldoen aan de regels van het Arbeitnehmer-Entsendegesetz en te zorgen voor diverse inschrijvingen en meldingen, zoals bijvoorbeeld bij de Handwerkskammer, het Finanzamt en de Zoll.