Betaald ouderschapsverlof in België en Duitsland

Auteur: Ger Essers, bestuurslid van www.geengrens.eu. Dit artikel is geschreven op persoonlijke titel. Het Belgische betaald ouderschapsverlof is een thematisch verlof, waarbij een werknemer de mogelijkheid krijgt minder te werken in verband met de opvoeding van kinderen. De betrokkene kan dan aanspraak maken op een vaste maandelijkse uitkering. Eventueel bestaat ook recht op een Vlaamse 'aanmoedigingspremie'. Het Duits betaald ouderschapsverlof is een wettelijke regeling voor werknemers. Betrokkenen hebben recht op een inkomensafhankelijk Basiselterngeld, het Elterngeldplus of de Partnerschaftsbonus. Het Europees Parlement onderhandelt momenteel met de Sociale Raad van Ministers over een Richtlijn die het evenwicht tussen werk en priv&eacute;leven voor ouders en mantelzorgers beoogt te verbeteren. In dit artikel wordt ingegaan op de bestaande regels betreffende betaald ouderschapsverlof in Belgi&euml; en Duitsland en op de belangrijkste artikelen voor betaald ouderschapsverlof in de voorgestelde Richtlijn. Betaald ouderschapsverlof in Belgi&euml; Het Belgische betaald ouderschapsverlof is een zgn. thematisch verlof. Concreet gaat het om een specifieke vorm van volledige of gedeeltelijke loopbaanonderbreking, waardoor een werknemer de mogelijkheid heeft de arbeidsprestaties tijdelijk te schorsen of te verminderen met het oog op de opvoeding van jonge kinderen. Tijdens die onderbreking heeft betrokkene aanspraak op forfaitaire (vaste) maandelijkse uitkeringen. Deze worden uitbetaald door de Rijksdienst voor arbeidsvoorziening RVA (&rsquo;UVW&rsquo;). Woont de werknemer in Vlaanderen, dan heeft hij recht op de Vlaamse aanmoedigingspremie. Er bestaat geen betaald ouderschapsverlof voor ouders zonder inkomen. Er bestaan drie vormen van onderbreking. 1. Volledig ouderschapsverlof Een werknemer heeft recht op de volledige onderbreking van de arbeidsverhouding ongeacht of hij voltijds of deeltijds werkt. Het volledig ouderschapsverlof kan gedurende een periode van maximum 4 maanden worden opgenomen. Deze 4 maanden kunnen opgesplitst kunnen worden in periodes van 1 maand of een veelvoud (1, 2, 3 of 4 maanden). 2. Halftijds ouderschapsverlof Als voorwaarde voor het halftijds ouderschapsverlof geldt dat de werknemer voltijds moet werken. Het halftijds ouderschapsverlof kan opgenomen worden gedurende een periode van maximum 8 maanden. Deze 8 maanden kunnen opgesplitst worden in periodes van 2 maanden of een veelvoud (2, 4, 6 of 8 maanden). 3. Het 1/5 ouderschapsverlof Als voorwaarde voor het 1/5 ouderschapsverlof geldt dat de werknemer voltijds tewerkgesteld is. Het 1/5 ouderschapsverlof kan gedurende een periode van maximum 20 maanden opgenomen worden. Deze 20 maanden kunnen worden opgesplitst in bijvoorbeeld periodes van 5 maanden of een veelvoud (5, 10, 15 of 20 maanden) daarvan. Leeftijd van kind Het recht op ouderschapsverlof wordt toegekend, zolang het kind de leeftijd van 12 jaar - gerekend vanaf de ingangsdatum van het verlof - nog niet bereikt heeft. Uitkeringsbedragen bij volledig ouderschapsverlof De uitkeringen zijn forfaitair d.w.z. onafhankelijk van het loon. De RVA-uitkering bedraagt: ca bruto &euro; 835 (netto &euro; 750) plus de Vlaamse aanmoedigingspremie: bruto ca &euro; 198 (netto &euro; 176). De halftijdse variant c.q. 1/5 variant bedraagt de helft resp. 1/5 van de bedragen bij volledige ouderschapsverlof. Vaderschapsverlof en meeouderschapsverlof Vaders en &lsquo;meemoeders&rsquo; hebben onder bepaalde voorwaarden recht op geboorteverlof (10 dagen, binnen een periode van 4 maanden na de bevalling). Voor het vaderschapsverlof en meeouderschapsverlof betaalt de werkgever het volledige loon gedurende de eerste 3 verlofdagen. De resterende 7 dagen betaalt het ziekenfonds een vergoeding, die 82% van het begrensde brutoloon bedraagt. Meer informatie - ook over andere verloven - vindt men op onderstaande websites: www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=548 www.vlaanderen.be/nl/werk/loopbaan/ouderschapsverlof www.vlaanderen.be/nl/werk/loopbaan/palliatief-verlof www.vlaanderen.be/nl/werk/loopbaan/verlof-voor-medische-bijstand www.vlaanderen.be/nl/werk/loopbaan/moederschapsverlof-en-moederschapsbescherming www.vlaanderen.be/nl/werk/loopbaan/vaderschapsverlof https://vlaanderen.famifed.be/nl/gezinnen Betaald ouderschapsverlof in Duitsland Het Duits betaald ouderschapsverlof is een wettelijke regeling werknemers. Betrokkenen hebben recht op het zgn. Basiselterngeld, het Elterngeldplus en de Partnerschaftsbonus. Deze bonus ontvangt men als beide ouders ouderschapsverlof opnemen (2 resp. 4 maanden). Het Duits Elterngeld is inkomensafhankelijk, dat wil zeggen 76% van het loon. Wanneer men meerdere kinderen heeft (< 6 jaar) is het Elterngeld 10% hoger met een minimum (&euro; 75 p.m.). Bij de geboorte van een tweeling wordt het Basiselterngeld met &euro; 300 verhoogd. Bij alleenverdieners heeft de ouder zonder inkomen aanspraak op &euro; 300 Elterngeld. Het Elterngeld wordt uitbetaald door de Kreise en Kreisfreie St&auml;dte. Voorwaarden en duur Basiselterngeld Er bestaat aanspraak op Basiselterngeld als de ouder na de geboorte minder dan 30 uur per week werkt of gaat werken. Vanaf de dag van de geboorte bestaat er recht op minimaal 2 maanden en maximaal 12 maanden Basiselterngeld. De periode kan over beide ouders worden verdeeld. Als beide ouders verlof nemen bestaat er recht op een bonus van 2 maanden extra verlof (zgn. Partnerschaftsbonus). Het Basiselterngeld wordt dan maximaal veertien maanden lang uitbetaald. Voorbeeld: de moeder ontvangt het Basiselterngeld in de maanden 1 t/m 8 en de vader benut het Basiselterngeld van de 9 t/m 14 maand. Hoogte van Basiselterngeld Het Basiselterngeld bedraagt ongeveer 67% van het laatst verdiende loon met een minimum van &euro; 300 en een maximum van &euro;1.800 per maand. Voor laagverdieners (ca &euro; 700 p.m.) bedraagt het Basiselterngeld ca 82 % van het loon. Voorbeeld 1. De moeder verdient v&oacute;&oacute;r de geboorte &euro; 2.000 netto per maand. Zij kiest voor 12 maanden volledig betaald ouderschapsverlof. Het Basiselterngeld bedraagt 65% van &euro; 2000 = &euro; 1.350 netto per maand. Indien het loon &euro; &euro; 3.000 netto per maand zou zijn, dan zou het Basiselterngeld 65% van &euro; 3.000 = &euro; 1.950 per maand bedragen. Dit bedrag wordt echter verminderd tot &euro; 1.800 (= 60%). Wanneer in dit geval de moeder na 6 maanden deeltijds (60% d.w.z. loon &euro; 1.200) gaat werken, dan bedraagt het Basiselterngeld 65% van &euro; 2.000 minus &euro; 1.200 = &euro; 520 per maand. Totale inkomen &euro; 1.720 per maand. Voorbeeld 2. Een deeltijdse ouder die voor en na het ouderschapsverlof hetzelfde aantal uren blijft werken heeft aanspraak op &euro; 300 Basiselterngeld per maand. Elterngeldplus De beide ouders kunnen naast het Elterngeld nog aanvullend twaalf maanden Elterngeldplus ontvangen als zij minder dan 30 uren per week werken. Met de Partnerschaftsbonus in zijn totaliteit 28 maanden. Ouders mogen kiezen tussen het Basiselterngeld of het Elterngeldplus. Men kan ook beide combineren. Het Elterngeldplus wordt op dezelfde wijze berekend als het Basiselterngeld. De hoogte van Elterngeldplus is beperkt tot de helft van het Basiselterngeld, omdat de duur twee keer zo lang. Hoogte van Elterngeldplus De moeder verdient &euro; 2.000 netto per maand. De moeder kiest voor het Elterngeldplus. Na 2 maanden zwangerschapsuitkering gaat zij deeltijds (60%) werken. Het loon bedraagt &euro; 1.200. Er bestaat in dit geval 22 maanden recht op 65% van &euro; 800 = &euro; 520 per maand aan Elterngeldplus. www.familienportal.de www.bmfsfj.de (Suchen: Familien) www.sozialpolitik-aktuell.de/tf-familienpolitik.html www.eu-gleichbehandlungsstelle.de/eugs-de/eu-buerger/infothek/sozialleistungen/familie-und-kinder www.kindergeld.org Richtlijn betreffende het evenwicht tussen werk en priv&eacute;leven voor ouders en mantelzorgers Het Europees Parlement onderhandelt op het ogenblik met de Sociale Raad van Ministers over een voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement betreffende het evenwicht tussen werk en priv&eacute;leven voor ouders en mantelzorgers. Binnen de Sociale Raad van Ministers zijn er grote meningsverschillen over dit voorstel. Nederland vindt dat de Europese Unie zich niet mag bemoeien met de inrichting van de sociale zekerheid. Dit impliceert dat er geen bepalingen over de hoogte van de uitkering/vergoeding in de richtlijn opgenomen mogen worden. In deze voorgestelde Richtlijn zijn de belangrijkste artikelen over vaderschapsverlof, ouderschapsverlof en mantelzorgverlof: Artikel 4 &ndash; lid 1: vaderschapsverlof Hoogte van de uitkering De lidstaten nemen de nodige maatregelen om te waarborgen dat vaders of gelijkwaardige tweede ouders, zoals gedefinieerd in het nationale recht, recht hebben op vaderschapsverlof van ten minste tien werkdagen dat moet worden opgenomen rond de geboorte of de adoptie van een kind. De lidstaten kunnen bepalen dat een dergelijk verlof ook gedeeltelijk v&oacute;&oacute;r de geboorte, adoptie of doodgeboorte kan worden opgenomen of alleen onmiddellijk erna. Voor het verlof als bedoeld in artikel 4, lid 1, een betaling of uitkering van ten minste 80 % van het brutoloon van de werknemer; Artikel 5 &ndash; alinea 1: ouderschapsverlof Hoogte van de uitkering De lidstaten nemen de nodige maatregelen om te waarborgen dat werknemers individueel recht hebben op ouderschapsverlof van ten minste vier maanden, dat slechts kan worden opgenomen zolang het kind jonger is dan een bepaalde leeftijd, die ten minste tien jaar bedraagt. De lidstaten kunnen deze drempel verhogen voor kinderen met een handicap of een chronische ziekte, adoptieouders, ouders met een handicap en ouders met een psychische aandoening. Voor het verlof als bedoeld in artikel 5, lid 1, een betaling of uitkering die minstens even hoog is als 78 % van het brutoloon van de werknemer; Artikel 6 &ndash; alinea 1: mantelzorgverlof Hoogte van de uitkering De lidstaten nemen de nodige maatregelen om te waarborgen dat iedere werknemer recht heeft op ten minste vijf dagen zorgverlof per jaar. Voor uitoefening van dit recht kan als voorwaarde worden gesteld dat de werknemer de zorg- en hulpbehoeften van het familielid of de persoon aan wie de werknemer zorg verleent overeenkomstig artikel 3, onder c bis), medisch onderbouwt. Voor het zorgverlof als bedoeld in artikel 6, een betaling of uitkering die minstens even hoog is als 78 % van het brutoloon van de werknemer. Indien de richtlijn in werking treedt dan moeten de bepalingen van de Richtlijn omgezet worden in de nationale wetgeving van de lidstaten. De bepalingen zijn minimumbepalingen. Een hoger beschermingsniveau blijft mogelijk.